izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Səciyyələnmək (f.): Bu feil, bir varlığın (insan, əşya, hadisə və s.) özünəməxsus, fərqləndirici xüsusiyyətləri ilə seçilməsini, başqalarından fərqlənməsini bildirir. Daha dəqiq desək, səciyyələnmək, bir varlığın özünəməxsus səciyyəvi (xarakterik, tipik, əlamətdar) xüsusiyyətlərinə, keyfiyyətlərinə malik olmasını, bu xüsusiyyətlər sayəsində digərlərindən fərqlənməsini ifadə edir. Bu xüsusiyyətlər həm zahiri, həm də daxili, həm maddi, həm də mənəvi ola bilər.

Məsələn, bir insanın ağıllı, mərd, yaradıcı kimi səciyyələnə bilməsi onun bu keyfiyyətlərə malik olması və bu keyfiyyətlərin onun başqalarından fərqlənməsinə səbəb olmasını göstərir. Eləcə də, bir dövrün müharibələrlə, inqiablarla səciyyələnməsi o dövrün bu hadisələrlə zənginliyini və bu hadisələrin o dövr üçün əlamətdar olmasını bildirir. Bir əsərin realizmlə, romantizmə səciyyələnməsi də əsərin üslub və mövzu baxımından bu cərəyanların təsirin altında qalmasını ifadə edir.

Lüğətdəki tərif ("səciyyəvi xüsusiyyətləri ilə fərqlənmək, başqalarında olmayan səciyyəvi xüsusiyyətlərə malik olmaq") mənanın əsasını əks etdirir, amma "səciyyələnmək" feilinin daha geniş kontekstlərdə necə işlədildiyini göstərmir. "Başqalarında olmayan" ifadəsi bir qədər məhdudlaşdırıcıdır, çünki bir şeyin digər oxşar şeylərdən fərqləndirmək üçün mütləq tamamilə unikal olması lazım deyil. Fərqləndirici xüsusiyyətlərə malik olmaq kifayətdir.

Etimalogiyasına gəldikdə, "səciyyələnmək" "səciyyə" sözündən törəmişdir. "Səciyyə" isə ərəb mənşəli olub, "xüsusiyyət, keyfiyyət, təbiət" mənalarını verir. Beləliklə, "səciyyələnmək" feili öz kökünə uyğun olaraq bir varlığın özünəməxsus keyfiyyətləri sayəsində tanınmasını, qeyd olunmasını və təsvirini ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz