Səfərbərlik (ərəb. səfər - səyahət, yürüş + bər - qurmaq, düzəltmək) termini hərbi kontekstdə istifadə olunan mürəkkəb bir söz olub, dövlətin müharibə və ya digər hərbi əməliyyatlar üçün ordusunu tam hərbi hazırlığa gətirmək məqsədilə həyata keçirdiyi kompleks tədbirlər sistemini ifadə edir. Bu, sadəcə ehtiyatda olanların çağırılmasından daha geniş bir məfhumdur.
Səfərbərlik, hərbi qüvvələrin sayının artırılması, hərbi sənayenin hərbi ehtiyacları ödəmək üçün yenidən qurulması, iqtisadiyyatın hərbi istehsalına yönəldilməsi, əhalinin hərbi məqsədlər üçün mobilizasiyası (məsələn, mülki müdafiə tədbirləri, əmək ehtiyatının hərbi sənayeyə yönəldilməsi), müharibə iqtisadiyyatına keçid kimi bir sıra fəaliyyəti özündə ehtiva edir. Yəni, səfərbərlik yalnız insan resurslarının deyil, həm də maddi-texniki resursların, iqtisadi potensialın və ümumilikdə milli gücün hərbi məqsədlərə yönəldilməsini nəzərdə tutur.
Tarixi kontekstdə səfərbərlik prosesi, elan olunan müharibə ilə birbaşa əlaqəli olsa da, müasir dövr üçün potensial təhlükələrə qarşı hazırlıq səviyyəsini yüksəltmək məqsədilə daha geniş bir konsepsiya kimi başa düşülür. Belə ki, müəyyən bir hərbi təhdidin yaranması gözlənilmədən əvvəl həyata keçirilən tədbirlər də səfərbərliyin bir hissəsi sayıla bilər. Bu mənada, səfərbərlik dövlətin hərbi-siyasi qərarvermə mexanizminin mühüm bir hissəsidir.
Cümlədə istifadəsi nümunələri:
- Dövlət müharibə təhlükəsi ilə üzləşdikdə səfərbərlik elan etdi.
- Səfərbərlik dövründə bütün ölkənin resursu hərbi ehtiyaclara yönəldirildi.
- Ölkənin səfərbərlik hazırlığı yüksək səviyyədədir.
- Tarix boyu bir çox dövlət böyük miqyaslı müharibələrə hazırlaşmaq üçün geniş miqyaslı səfərbərlik kampaniyaları həyata keçirib.