Sərkərdə (fars. سرکردة - sər-kərdə) sözü fars dilindən götürülmüşdür. Sər- "baş", "ön" mənasını verir, kərdə isə "edən", "rəhbər", "başçı" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, sözün tam mənası "baş edən", "rəhbərlik edən", "başçı" olur. Azərbaycan dilində isə əsasən böyük hərbi birləşmələrin başçısı, komandan, qüvvələrin başında duran şəxs mənasında işlədilir. Lakin müasir Azərbaycan dilində istifadəsi daha çox tarixi kontekstlərə aiddir və müasir hərbi terminologiyada "komandan", "general", "marşal" kimi daha dəqiq terminlər üstünlük təşkil edir.
Sərkərdə sözü yalnız hərbi sahə ilə məhdudlaşmır. Metaforik mənada, hər hansı bir işdə, sahədə rəhbərlik edən, qabaqda gedən, təşəbbüskar şəxs üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, "O, bu layihənin sərkərdəsi idi" cümləsində sərkərdə sözü hərbi mənada deyil, layihənin rəhbəri, lideri mənasında işlənir. Lakin belə hallarda üslubi baxımdan daha çox ifadəli, şeirə yaxın üslubda istifadə olunur.
Tarixi mənbələrdə sərkərdələr adətən qüdrətli, qüvvətli, igid, əsgərlərini qoruyan və onlara örnək olan şəxslər kimi təsvir edilir. "Əyinlərinə dəmir geyim geymiş sərkərdələr öz dəstələri ilə bərabər küçələrə çıxmışdılar" cümləsində olduğu kimi, sərkərdə sözü ilə birlikdə onların hərbi qüdrəti və rəhbərlik etdikləri qüvvənin təsviri verilir. Bu cümlədə sərkərdələrin hərbi geyimləri, dəstələri ilə birlikdə hərəkəti onların hərbi rəhbərlik rolunu daha da vurğulayır.
Qeyd edək ki, "sərkərdə" sözünün sinonimləri arasında "komandan", "başçı", "lider", "rəhbər" kimi sözlər yer alır. Ancaq bu sinonimlərin hamısı sərkərdə sözünün ifadə etdiyi tarixi və hərbi kontekstin tam əksini verməyə bilər. Sərkərdə sözünün özünəməxsus bir tarixi-mədəni konnotasiyası var və bu konnotasiya onun sinonimlərindən fərqləndirir.