Sərmayə (fars. سرمایہ - sarmayə) sözü əsasən iqtisadi kontekstdə istifadə olunan bir termindir. Lüğətlərdə sadəcə "bir şey üçün qoyulan və ya lazım olan pul, maya; kapital" kimi izah olunmasına baxmayaraq, mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Sərmayənin əsas xüsusiyyəti gələcək qazanc əldə etmək məqsədilə hazırkı resursların (pul, vaxt, əmək, avadanlıq və s.) qurban verilməsidir. Yəni sərmayənin məqsədi yalnız pul deyil, gələcəkdə daha böyük gəlir əldə etmək üçün bu resursların müəyyən bir layihəyə, biznesə və ya fəaliyyətə yönəldilməsidir.
Sərmayənin növləri müxtəlifdir: maliyyə sərmayəsi (pul vəsaitləri), fiziki sərmayə (avadanlıq, bina, infrastruktur), insan kapitalı (əmək, bilik, bacarıqlar), intellektual sərmayə (patentlər, know-how) və s. Hacı Fərəcin misalında göstərildiyi kimi ("Həmin o sərmayədir məni dəlidivanə eləyən"), sərmayənin nəticəsi həm müsbət, həm də mənfi ola bilər. Bu misalda sərmayənin gözlənilməyən nəticəsi, yəni dəlidivanəlik vəziyyəti vurğulanır. Bu, sərmayənin riskləri olduğunu və nəticələrin həmişə müsbət olmadığını göstərir.
Cümlədə sərmayə sözünün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Məsələn:
- "O, biznesinə böyük sərmayə yatırdı." (Maliyyə sərmayəsi)
- "Yeni texnologiyalara sərmayə qoymaq vacibdir." (İntellektual sərmayə)
- "Əmək sərmayəsi olmadan heç bir iş uğurlu ola bilməz." (İnsan kapitalı)
- "Bu layihəyə bütün sərmayəsini itirmişdi." (Maliyyə sərmayəsinin itirilməsi)
Beləliklə, "sərmayə" sözünün mənası yalnız "pul" kimi dar mənada deyil, daha geniş mənada, gələcək qazanc üçün edilən hər hansı bir qurbanvermə kimi başa düşülməlidir. Bu qurbanvermənin maddi və ya qeyri-maddi olması, sərmayənin növünü müəyyən edir.