izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sərnic (fars. ‎سرنج‎, sarinj) – misdən, saxsıdan, gil-qabdan və ya digər materiallardan hazırlanmış, ağzı geniş, ümumiyyətlə bir və ya iki qulplu qabdır. Sözün etimologiyası Fars dilindəki "سرنج" (sarinj) sözündən götürülmüşdür. "سر" (sar) baş və ya ağız mənasını verir, "نج" (inj) isə küçüklük, kiçik ölçü əlavəsi kimi şərh oluna bilər. Bu da sözün etimoloji mənasının "kiçik ağızlı qab" olduğunu göstərir, baxmayaraq ki, praktikada sərniclər geniş ağızlı qablardır. Beləliklə, "kiçik" mənası daha çox digər qablarla müqayisədə nisbi bir ölçüdən bəhs edir.

Sərnicin materialı müxtəlif ola bilər: mis, saxsı, gil, ağac və hətta müasir dövrdə plastik kimi materiallar da istifadə edilə bilər. Forma və ölçüləri də müxtəlifdir, lakin ümumi xüsusiyyət geniş ağız və bir və ya iki qulpdur. Qulpun olması sərnicin rahat daşınması və istifadəsini təmin edir.

Sərnic əsasən maye qidaların (süd, yağ, qatıq və s.) saxlanması və daşınması üçün istifadə olunurdu. Misal üçün, "Sərnic dolu süd" ifadəsi sərnicin əsasən süd qab kimi istifadəsinə işarə edir. "Sərnici yağla doldurmaq" ifadəsi isə onun müxtəlif mayelərin saxlanması üçün uyğunluğunu göstərir. Ancaq sərnic sadəcə mayelər üçün deyil, digər quru ərzaqların da saxlanması üçün istifadə edilə bilərdi, ancaq bu daha az yayılmışdır.

Müasir Azərbaycan dilində sərnic sözü daha çox köhnəlmiş söz kimi qəbul edilir və gündəlik danışıqda az istifadə olunur. Əsasən ədəbiyyatda, xüsusilə də kənd həyatını təsvir edən əsərlərdə rast gəlinir. Sözün əvəzinə, daha müasir qab adları (məsələn, qab, qazan, kovşa və s.) istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz