izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sərvboy (sifət): Bu söz "sərv" və "boy" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir sifətdir. Əsas mənası "sərv ağacı kimi boylu", yəni "uca və zərif qamətli" deməkdir. Sözün əsasını təşkil edən "sərv" sözü həmçinin gözəllik, əzəmət və qürur simvolu kimi də işlənir. Ona görə də "sərvboy" sadəcə boyun hündürlüyünü deyil, həm də hündürlüyün zəriflik və gözəlliklə birgə olduğunu ifadə edir. Beləliklə, "sərvboy" sözü şairanə bir ifadə olaraq, insanın boyunun hündürlüyünü və bu hündürlüyün yaratdığı əzəmətli və zərif görünüşü vurğulayır.

Sözün mənşəcə təhlili göstərir ki, "sərv" sözünün fars mənşəli olduğu və "kipr" mənasını daşıdığı bilinir. "Boy" sözü isə türk mənşəlidir və hündürlük mənasını ifadə edir. Beləliklə, "sərvboy" sözü mədəniyyətlərarası təmasın məhsulu olub, həm fars, həm də türk dillərinin leksikasından bəhrələnərək formalaşıb.

"Sərvboy" sözünün işlənmə sahəsi əsasən poetik üsluba aiddir. Prozada istifadəsi nadir hallarda rast gəlinir. Şeir və nəsr əsərlərində şairlər bu sözü gözəl və ucaboylu insanları təsvir etmək üçün işlədirlər. Məsələn, verilən misal "Hüsnünü yad eyləsəm, ey sərvboylu dilbərim; Firqətindən çeşmətək axar gözümdən yaşlar" sözləri bu sözün poetik istifadəsinə aydın bir nümunədir. Burada "sərvboylu dilbərim" ifadəsi həm sevgiliyinin gözəllik və əzəmətini, həm də onun boyunun hündürlüyünü və zərifliyini ifadə edir. Sözün emosional yükü və təsir gücü də bu cür kontekstlərdə özünü daha aydın göstərir.

Qısacası, "sərvboy" sözü sadəcə bir sifət olaraq deyil, həm də estetik və emosional yük daşıyan bir ifadədir. Onun mənası "uca və zərif qamətli" olmaqla yanaşı, eyni zamanda gözəllik, əzəmət və lütf kimi mənaları da özündə ehtiva edir və əsasən poetik əsərlərdə obrazlılıq yaratmaq üçün istifadə edilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz