Sığırçı sözü Azərbaycan dilində əsasən mal-qaranın, xüsusilə də sığırların otarılması və baxımı ilə məşğul olan şəxsi ifadə edir. Lüğətlərdə "mal-qara çobanı" və ya "naxırçı" kimi tərcümələri olsa da, bu təriflər sözün tam mənasını əhatə etmir. Çünki "çoban" daha geniş bir anlayışdır və bütün növ heyvanları əhatə edə bilir, "naxırçı" isə daha çox atlara baxan şəxs üçün işlənir. Sığırçı isə spesifik olaraq sığır sürüsünün idarə olunması, otarılması, sağılması və qorunması ilə məşğul olan insanı ifadə edir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sığır" sözünün kökü qədim türk dillərindəki "sığır" (mal-qara, xüsusilə də inək) sözünə dayanır. "-çı" isə fəal iştirakçı şəxsi bildirən bir şəkilçi olduğundan, "sığırçı" sözü "sığırlarla məşğul olan şəxs" mənasını verir. Bu, yalnız otarmaq deyil, həmçinin sığırların sağımını, xəstəliklərindən qorunmasını, bəslənməsini və digər gündəlik qulluq işlərini də özündə əhatə edir.
Misal olaraq verilən cümlədəki "tezdən sığırçıya, buzovçuya rast gəlib aparmasın" ifadəsi, sığırçıların mal-qaranın, xüsusən də buzovlara qarşı marağını və onları aparma ehtimalını göstərir. Bu, sığırçıların həm mal-qaranın qorunması, həm də onlardan iqtisadi fayda əldə etmək məqsədilə fəaliyyət göstərdiyini təsdiqləyir. Beləliklə, sığırçı yalnız bir peşə adı deyil, həm də konkret bir sosial və iqtisadi rolun ifadəsidir.
Müxtəlif cümlələrdə "sığırçı" sözünün işlənməsinə dair bəzi nümunələr:
- Kənddəki bütün sığırçılar yaylaqlar üçün hazırlıq görürdülər.
- Qoca sığırçı özünün illər boyu topladığı təcrübəsini gənclərə öyrədirdi.
- Sığırçı səhər tezdən durub sürünü otara aparmışdı.
Göründüyü kimi, "sığırçı" sözü konkret bir peşənin və onunla bağlı fəaliyyətlərin ifadəsində istifadə olunur və bu mənada "mal-qara çobanı" və ya "naxırçı" kimi daha geniş mənalı sözlərdən fərqlənir.