izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sınıq-sökük: Bu söz birləşməsi "yarımçıq, dağılmış, tam olmayan, xarab olmuş" mənasını ifadə edir. Komponentləri olan "sınıq" və "sökük" sözlərinin hər ikisi fiziki dağıntını, tamlığın pozulmasını bildirir. "Sınıq" əsasən bir şeyin qırılaraq parçalanmasını, "sökük" isə ayrı-ayrı hissələrin bir-birindən ayrılaraq dağılmasını göstərir. Beləliklə, "sınıq-sökük" söz birləşməsi bu iki mənanı birləşdirərək daha geniş, daha güclü bir dağıntı və xarabalıq təsviri yaradır.

Etimoloji baxımdan, "sınıq" kökü qədim türk dillərindəki "sınmaq" felindən törəmişdir və "qırılmaq, parçalanmaq" mənasını verir. "Sökük" isə "sökülmək" felindən törəmədir və "ayrılmaq, parçalanmaq, dağılmaq" mənasını ifadə edir. Hər iki fellin kökü də məna baxımından yaxındır və bu da söz birləşməsinin məna uyğunluğunu daha da gücləndirir.

Söz birləşməsinin işlənməsinə nümunələr:

  • Sınıq-sökük divar: Tamamilə dağılmış, bərbad vəziyyətdə olan divar.
  • Sınıq-sökük daxma: Xarab olmuş, yaşamağa yararsız hala düşmüş daxma.
  • Yan küçədə sınıq-sökük darvazaya çəkmə şəkilli iri bir lövhə çalınmışdı: Bu cümlədə "sınıq-sökük" söz birləşməsi darvazanın bərbad vəziyyətdə olduğunu, ehtimal ki, köhnə və təmirə ehtiyacı olduğunu vurğulayır.

Qeyd etmək lazımdır ki, "sınıq-sökük" söz birləşməsi, "sınıq-salxaq" söz birləşməsinə nisbətən daha çox fiziki dağıntını, daha az isə nəzarətsizliyi və ya qarışıqlığı ifadə edir. "Sınıq-salxaq" dağıntının yanaşı, qeyri-nizamlılığı, qarışıqlığı da əhatə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz