izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Simicləşmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "sim olmaq" və ya "xəsis olmaq"dan daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Lüğətlərdəki qısa ifadələr, sözün bütün çalarlarını əks etdirməyə həmişə qadir olmur. Simicləşmək, bir insanın pul, mal-mülk və ya başqa maddi nemətlərə qarşı aşırı dərəcədə bağlılıq, qənaətcillik və ya hətta aç gözlülük göstərməsini ifadə edir. Bu, sadəcə pul xərcləməmək deyil, həm də onu qorumaq üçün hər hansı bir əməliyyata, hətta ədalətsizliyə belə, hazır olmaq deməkdir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sim" kökünün qədim türk dillərindəndə kök saldığını görərik və əsas mənası "qənaətcil", "səxavətsiz" olmaqdır. "Simicləşmək" isə bu keyfiyyətin artan, aşırı hala gəlməsini, hətta bir növ xəstəlik halını ifadə edir. Bu xəsislik, sadəcə qənaətlə qarışdırılmamalıdır. Qənaətlilik müdriklik, iqtisadiyyat deməkdir; simiclik isə, əksər hallarda, başqalarına qarşı ədalətsizliyə və özünə qarşı amansızlığa qədər uzanan bir xasiyyətdir.

Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:

  • Qocalıq illərində o, tamamilə simicləşmişdi, hətta nəvələrinə azacıq konfet verməkdən belə çəkinirdi.
  • Sərmayəçinin simicləşməsi layihənin uğursuzluğuna səbəb oldu.
  • Heç kim onun bu qədər simicləşəcəyini gözləmirdi.
  • Simicləşmək insanı tək və xoşbəxtsiz edir.
Göründüyü kimi, "simicləşmək" feli həm insanın xarakter xüsusiyyətini, həm də onun bu xüsusiyyətinin nəticələrini ifadə etmək üçün işlədilə bilər. Mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, həmişə mənfi bir konotasiya daşıyır.

Qısaca desək, "simicləşmək" sözü, pul və mal-mülkə qarşı aşırı bağlılıq, qənaətcillik və aç gözlülüyü ifadə edən, mənfi bir konotasiya daşıyan bir feldir. Bu, sadəcə qənaətlə deyil, hətta ədalətsizliyə qədər gedən bir xəsislik halını təsvir edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz