izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sinək (lat. Musca domestica) – Diptera dəstəsinə aid olan, kiçik ölçülü, iki qanadlı uçan həşəratdır. Ümumi mənada "sinək" termini müxtəlif növ iki qanadlı həşəratları, o cümlədən ev sinəyi (Musca domestica), meyvə sineyi (Drosophila növləri), at sinəyi (Tabanidae fəsiləsi) və s. əhatə edir. Lakin "sinək" sözü əsasən ev sinəyini bildirir. Xarici görünüşü, bədəninin ölçüsü və rənginə görə növlər arasında fərqlər müşahidə olunur. Sinəklər çoxalması üçün əlverişli mühit axtarır və ərzaq məhsullarına, tullantılara və digər üzvi maddələrə yaxın ərazilərdə yaşayırlar. Bəzi növləri yoluxucu xəstəliklərin daşıyıcısı ola bilərlər.

Dilçilik baxımından "sinək" sözünün kökü türk dillərindən gəlir və qədim türk dillərində də eyni mənada işlənmişdir. Fonetik təkamül prosesləri nəticəsində müasir Azərbaycan dilinə keçmişdir. "Sinək" sözü əsasən mücərrəd mənalarda da metaforik olaraq işlədilir.

Sinonimləri: Milçək, çibin (kiçik sinəklər üçün), pətək (bəzi dialektlərdə). "Milçək" sözü "sinək" sözünün daha formal, ədəbi variantıdır. "Çibin" isə daha kiçik ölçülü sinəklər üçün işlədilir.

Frazeoloji birləşmələrdə işlənməsi: "Sinək vızıltısı qədər" ifadəsi əhəmiyyətsizliyi, heç nəyə dəyməməyi bildirir. Məsələn, "Onun sözlərinin Kərim babaya sinək vızıltısı qədər təsiri olmadı" cümləsində "sinək vızıltısı" ifadəsi heç bir təsir göstərməməyi ifadə edir. Başqa bir nümunə: "O hadisənin ona sinək vızıltısı qədər əhəmiyyəti var idi." Burada da oxşar məna ifadə olunur. Yəni, heç bir əhəmiyyəti yox idi.

Antonimləri: "Sinək" sözünün birbaşa antonimi yoxdur. Ancaq məcazi mənada əks məna ifadə edən sözlər seçmək mümkündür. Məsələn, əhəmiyyətlilik, təsirlilik.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz