Sovməə (ərəbcədən) – İbadət üçün ayrılmış yer, ibadətxana, məbəd, dini ayinlərin icrası üçün inşa edilmiş bina və ya qurğu deməkdir. Lüğətlərdə sadəcə "ibadətxana", "ibadətgah", "hücrə" kimi tərcümələri olsa da, mənanın daha dolğun izahı vacibdir. Sovməə yalnız ibadət üçün ayrılmış kiçik bir otaq (hücrə) kimi deyil, həm də böyük, rəsmi ibadət yerləri, məbədlər üçün də işlənə bilər. Məsələn, kiçik bir münəccimin öz evindəki dua yerinə "sovməə" deyə bilərik, eləcə də böyük bir məscidin və ya kilsənin bütövlüyünə də "sovməə" deyə bilərik. Lakin kontekstdən asılı olaraq sovməənin miqyası fərqlənə bilər.
Mirzə Fətəli Axundzadənin gətirdiyi misalda ("əlləşib bu daşların arasında özünə bir sovməə tikdi") sovməə daha çox kiçik, sadə, özəl bir ibadət yeri kimi təsvir olunur. Bu, Mirzənin şəxsi ibadətini həyata keçirdiyi, tək başına dua etdiyi bir məkan kimi başa düşülə bilər. Beləliklə, kontekstdən asılı olaraq sovməənin mənası "hücrə" mənasından "ibadətxana" mənasına qədər genişlənə bilir. Əsas fərqləndirici xüsusiyyəti isə i badət məqsədi daşımasıdır.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, ərəb dilindəki kökdən gəldiyini görərik və bu kök ibadət, allaha yaxınlaşma, dini ayinlərlə bağlı mənaları özündə əks etdirir. Ona görə də, sovməə sözü sadəcə fiziki bir bina və ya yer deyil, həm də ruhani bir məkana işarə edir.
Müxtəlif cümlələrdə sovməənin necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Derviş öz sovməəsində saatlarla dua edirdi.
- Qədim qəbristanlığın ərazisində çoxlu köhnə sovməənin xarabalıqları qalıb.
- O, özünə dağda kiçik bir sovməə qurdu.
Bu nümunələr göstərir ki, sovməə sözü müxtəlif ölçülü və strukturlu ibadət yerlərini təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər.