Soydaş sözü, etimoloji baxımdan "soy" və "-daş" morfemlərindən təşkil olunmuşdur. "Soy" sözü qədim türk dillərindən gələrək nəsil, ailə, əcdad, kök, mənşə kimi mənaları əhatə edir. "-daş" isə "əqrəba", "qohum" kimi mənaları ifadə edən bir əlavədir və birlik, mənsubiyyət bildirir. Beləliklə, soydaş sözünün tam mənası "bir soydan, bir nəsildən, bir əcdaddan, ümumi bir kökdən gələn, qohumluq əlaqəsi olan insan" kimi dəqiqləşdirilə bilər.
Lüğətlərdəki "bir soydan, bir nəsildən, bir kökdən olan adamlardan hər biri" tərifi doğru olsa da, mənanın genişliyinə tam şəkildə toxunmur. Soydaşlıq anlayışı yalnız qan qohumluğu ilə məhdudlaşmır. Milli, dini, coğrafi və ya mədəni birliyi paylaşan insanlar da özünü soydaş kimi hiss edə və qəbul edə bilər. Məsələn, eyni milliyətə mənsub insanlar bir-birlərini soydaş adlandıra bilərlər, hətta birbaşa qan qohumluğu olmasa belə. Bu kontekstdə soydaşlıq daha çox birlik, mənsubiyyət, ümumi tarix və təcrübə paylaşımı kimi başa düşülür.
Cümlə içərisində soydaş sözünün işlənməsinə nümunələr:
- Qarabağda yaşayan soydaşlarımızın dəstəklənməsi vacibdir. (Milli mənsubiyyətə əsaslanan soydaşlıq)
- Uzaq ərazilərdə yaşayan soydaşlarımızı ziyarət etdik. (Qan qohumluğuna əsaslanan soydaşlıq)
- Dünyanın müxtəlif yerlərində yaşayan soydaşlarımızla əlaqəni qorumaq gərəkdir. (Geniş mənada, ümumi mədəniyyət və tarixə əsaslanan soydaşlıq)
Yekun olaraq, soydaş sözü yalnız bioloji qohumluğu deyil, həm də ümumi mədəni, tarixi, dini və ya coğrafi mənşəyə əsaslanan daha geniş bir mənsubiyyət hissini ifadə edir. Bu mənada, soydaşlıq anlayışı dinamik və kontekstdən asılı olaraq dəyişən bir anlayışdır.