Sükut (ər. سكوت - sukūt) sözü ərəb mənşəli olub, əsas mənası "susma", "danışmama", "səssiz qalma" deməkdir. Lüğətlərdə verilən "susma, danışmama, dinməmə" tərifi onun əsas leksik mənasını əhatə edir, lakin sükutun daha geniş mənalarını və kontekstual istifadəsini tam əks etdirmir. Sözün geniş mənası, sadəcə danışmamaq deyil, həmçinin hər hansı bir səs-küyün, hərəkətin, fəaliyyətin olmaması, ümumi bir sakitliyi və hərəkətsizliyi ifadə edir. Belə ki, "sükut" həm fiziki səssizliyi, həm də düşüncələrin, duyğuların ifadə olunmamasını bildirə bilir.
Sükut, bir çox hallarda, məcazi mənada da işlənir. Məsələn, "Sükut qızıl təpəkdəndir" deyimi susmanın bəzən hikmətli olduğunu, təlaşlı və düşüncəsiz danışmağın bədbəxtliyə aparan yollar olduğunu göstərir. Bu mənada sükut, müdrikliyi, özünü idarə etməyi, səbirli olmağı ifadə edir.
Sükutun fərqli cümlələrdə necə işləndiyi nümunələri ilə izah edək:
- "Zaldan dərin bir sükut hökm sürürdü." (fiziki səssizlik)
- "Onun sükutu məni narahat etdi." (ifadə olunmayan duyğular, gizli düşüncələr)
- "Sükutdan sonra qapı açıldı." (vaxtın keçməsi, səssiz bir müddət)
- "Rəhbərin sükutu işçilərə daha çox narahatlıq gətirdi." (məlumatın olmaması, qərarın qəbul olunmaması)
- "Bu sükut, razılığın əlamətidir." (susmaq vasitəsilə razılığın bildirilməsi)
Göründüyü kimi, "sükut" sözü çox yönlü bir leksik vahiddir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalarda işlənə bilir. Sadəcə "susma" kimi dar mənada anlaşılmamalı, daha geniş mədəni və məcazi mənaları da nəzərə alınmalıdır.