Şeirləşmə: "Şeirləşmək" felindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, şeirə, poeziyaya xas olan keyfiyyətlərin, xüsusiyyətlərin əldə edilməsi, bir şeyin və ya hadisənin şeirə bənzədilməsi, şeirvari hala salınması prosesini və ya nəticəsini bildirir. Bu proses həm konkret bir əsərin yaradılması zamanı baş verə bilər, həm də daha geniş mənada, bir şeyin təsvirinin, ifadəsinin şeirə yaxınlaşdırılması kimi başa düşülə bilər.
Daha dəqiq desək, "şeirləşmə" iki əsas istiqamətdə istifadə oluna bilər:
1. Ədəbi-bədii mənada: Bu mənada şeirləşmə, şeir yaradılması prosesi, şeirin yaranma və inkişaf mərhələləri, şeirin tərkib hissələrinin (məsələn, obrazlar, motivlər, üslub vasitələri) poetik vəhdət halına gəlməsi deməkdir. Misal üçün: ""Xəmsə"nin şeirləşməsində Nizaminin sənətkarlıq bacarığı aydın görünür." bu cümlədə şeirləşmə, Nizaminin "Xəmsə" əsərlərini yazma prosesi və bu prosesdə göstərdiyi sənətkarlıq bacarığını ifadə edir. Yəni, əsərin şeir kimi formalaşması, bədii-estetik kamilliyə çatması prosesi.
2. Metaforik mənada: Bu mənada "şeirləşmə" hər hansı bir şeyin (mənzərə, hadisə, duyğu və s.) poetik təsvirini, şeirə yaxın ifadəsini bildirir. Bu zaman əşya və ya hadisənin özü şeirə çevrilmir, ancaq şeirə bənzəyən xüsusiyyətlər qazanır. Məsələn: "Payız meşəsinin şeirləşməsi ürəyimi oxşadı." bu cümlədə şeirləşmə, payız meşəsinin gözəlliyinin poetik təsvirini, onun oxucuya verdiyi estetik təsiri bildirir. Meşə özü şeirə çevrilmir, lakin onun təsviri şeirvari təəssürat yaradır.
Beləliklə, "şeirləşmə" sözü həm yaradıcılıq prosesini, həm də onun nəticəsini, həm konkret ədəbi hadisəni, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilən geniş mənalı bir termindir. Sözün etimologiyası aydın şəkildə "şeir" kökünə bağlanır və onun mənasını tam şəkildə anlamaq üçün bu kökün məna çalarlarını nəzərə almaq vacibdir.