Şist (ing. shale; rus. сланцы) – geoloji termin olaraq, əsasən gil minerallarından təşkil olunmuş, nazik laylara ayrılan, metamorfik və ya çökmə süxurdur. Laylanması, şistə təzyiq və istilik təsiri nəticəsində yaranır. Bu təzyiq və istilik, dəniz dibində çökmüş gildən ibarət çökmə süxurların dərinliyə doğru basdırılması və tektonik proseslər nəticəsində yaranır.
Şistlərin əsas mineralojik tərkibi gil mineralları (kaolinit, illit, montmorillonit) olsa da, kvars, felşpat, mika və digər minerallar da ehtiva edə bilər. Bu mineralojik tərkibin müxtəlifliyi, şistlərin rənginin (bozumtul, qəhvəyi, qara, yaşılımtıl) və fiziki xüsusiyyətlərinin dəyişkən olmasına səbəb olur. Məsələn, üzvi maddənin yüksək miqdarı şistə qara rəng verir və yanar şist kimi sənayedə istifadə olunmasına imkan yaradır.
Şistlərin quruluş xüsusiyyətləri onların əmələ gəlmə şəraitindən asılıdır. Laylı quruluş, şistlərin parçalanma qabiliyyətini təyin edir. Bu xüsusiyyət sayəsində şistlər asanlıqla nazik lövhələrə bölünür. Bu xüsusiyyəti səbəbindən şistlər bəzən dam örtüyü, səki daşı və ya digər tikinti materialları kimi istifadə olunmuşdur.
Şistlərin əhəmiyyəti yalnız tikinti materialları kimi deyil, həm də neft və təbii qazın əmələ gəlməsi üçün əlverişli mühit yaratması ilə də bağlıdır. Çünki, üzvi maddələr zəngin olan şistlər neft və təbii qaz ehtiyatlarının əsas mənbələrindən biridir. Bundan əlavə, şistlərdə müxtəlif metalların filizləri də tapıla bilər.
Beləliklə, şist sadəcə "lay-lay olan dağ süxuru" deyil, mürəkkəb geoloji tarixə, müxtəlif mineralojik tərkibə və geniş istifadə sahələrinə malik olan bir süxur növüdür.