izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şükranə sözü ərəb dilindən "şükr" (şükür, təşəkkür) və farsca "-anə" (mənası, əlaməti, halını bildirən şəkilçi) morfemlərindən təşkil olunmuşdur. Lüğətlərdə sadəcə "şükran" sözünün sinonimi kimi izah olunsa da, məna baxımından arasında incə fərqlər vardır. "Şükran" daha geniş mənada minnətdarlıq, təşəkkür hissi, Allah'a qarşı minnətdarlıq ifadə edir. "Şükranə" isə daha çox bu hissin konkret təzahürü, minnətdarlığın ifadə edildiyi bir hərəkət, əməl və ya hədiyyəni bildirir. Başqa sözlə desək, şükran bir hiss, şükranə isə bu hissin ifadə formasıdır.

Misal üçün, "Dostumun köməyinə görə ona dərin şükran hissi duyuram" cümləsində "şükran" daxili bir hissi ifadə edir. Lakin, "Dostumun köməyinə görə ona bir şükranə əlaməti olaraq hədiyyə verdim" cümləsində isə "şükranə" konkret bir əməli, yəni hədiyyə vermə hərəkətini ifadə edir. Bu fərq cümlənin mənasını dəyişir.

Divan bəyindən gətirilən misalda ("Bari bu işin şükranəsinə nizama tabe olun, əyərçi heç nizamı və zabitəni anlamırsınız!") isə "şükranə" sözü nizama tabe olmağın bu işə qarşı minnətdarlıq əlaməti, həmin işin mükafatı kimi qəbul olunduğunu göstərir. Yəni, burada nizama tabe olma hərəkəti işin müqabilində verilən bir "şükranə" kimi təqdim edilir.

Qeyd etmək lazımdır ki, ədəbiyyatda "şükranə" sözü "şükran" sözünün sinonimi kimi də işlənə bilər, lakin konkret bir əməl və ya hədiyyəni ifadə etmək istədikdə daha uyğun seçim olur. Sözün işlənmə konteksti onun mənasının daha dəqiq anlaşılmasına kömək edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz