Tanıq sözü qədim Azərbaycan dilindən gələn bir sözdür və əsasən "şahid" mənasında işlənir. Lakin "şahid" sözündən daha geniş mənaya malikdir. "Şahid" daha çox hüquqi və ya rəsmi kontekstlərdə hadisənin baş verməsinə şəxsən şahid olan kəsə aid edilir. "Tanıq" isə daha geniş bir məna çalarına malikdir və hadisəni görmüş, eşitmiş, öyrənmiş və ya ona dair məlumatı olan hər kəsi əhatə edə bilər.
Məsələn, bir cinayət hadisəsinin hüquqi prosesində "şahid" kimi ifadə olunan şəxs hadisənin bilavasitə şahidi olmuşdur. Ancaq "Dostum hadisənin bütün təfərrüatlarını mənə tanıq oldu" cümləsində "tanıq" sözü hadisəni bilavasitə görməmiş, ancaq məlumatı olan şəxsi ifadə edir. Bu mənada "tanıq" "xəbərdar olan", "məlumatlı olan", "bilən" mənalarını da özündə ehtiva edir.
Etimoloji baxımdan, "tanıq" sözünün kökü "tanı-" felindən götürülmüşdür. "Tanımaq" fəaliyyəti bir hadisəni, şəxsi və ya şeyi bilmək, qavramaq deməkdir. Beləliklə, "tanıq" bu qavramanın nəticəsi olan, məlumat sahibi olan şəxsi ifadə edir.
Müasir Azərbaycan dilində "tanıq" sözü daha çox məhəl qoyulan, əhəmiyyətli olan hadisələr və ya şəxslər üçün işlədilir. Məlumatın etibarlılığı və mənbəsinin əhəmiyyəti "tanıq" sözünün seçimində önəmli rol oynayır. Məsələn, "O, tarixin əsas tanıqlarından biridir" cümləsində tarixi hadisələrə dair dəqiq və etibarlı məlumata sahib olan şəxs nəzərdə tutulur.
Qısacası, "tanıq" sözü "şahid" sözünün daha geniş və zəngin mənalı sinonimidir. O, hadısələrin, vəziyyətlərin və ya şəxslərin bəlli bir formada qavranılması və bilinməsi ilə bağlıdır və məlumatın mənbəyinin etibarlılığına istinad edir.