Tapdanmaq sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "ayaq altında qalmaq, basılmaq, əzilmək" mənasında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "tapdalanmaq" sinonimi kimi göstərilməsi mənasının tamlığını əks etdirmir. Daha dəqiq ifadə etmək üçün "tapdanmaq" feli bir neçə kontekstdə fərqli çalarlar daşıyır.
Birinci mənada, "tapdanmaq" fiziki təzyiq nəticəsində əzilməni, məhv olmanı ifadə edir. Misal üçün, "Qar tapdanıb, palçıq olub" cümləsində olduğu kimi, qarın ayaqlar altında əzilərək palçıq halına gəlməsi təsvir olunur. Bu mənada sinonim olaraq "əzilmək", "basılmaq", "sıxılmaq" sözlərini işlətmək olar.
İkinci mənada, "tapdanmaq" bir şeyin, bir hadisənin, bir varlığın üstünə düşmək, onun hökmranlığı altında qalmaq mənasında da işlənə bilər. Bu mənada "xalq tapdanır", "ədalət tapdanır" kimi ifadələr işlənir. Bu zaman "tapdanmaq" sözü haqsızlığa, təzyiqə, əsarətə məruz qalmağı ifadə edərək, daha çox metaforik mənada işlənir. Bu mənada "təzyiqə məruz qalmaq", "əzilmək", "incimək", "sarsılmaq" kimi sinonimlər uyğun gələ bilər.
Üçüncü, daha nadir bir mənada isə "tapdanmaq" bir yerə, bir obyektə çoxlu sayda insanın gedib-gəlməsini, həmin yeri daima istifadə etməsini bildirə bilər. Misal üçün "bu yol çox tapdanır" deyərkən, yolun çox istifadə olunması nəzərdə tutulur. Bu mənada "istifadə olunmaq", "sürüşmək" kimi sözlərlə əvəz edilə bilər.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "tapdanmaq" "tapda-" kökündən və "-maq" məsdər şəkilçisindən əmələ gəlmişdir. "Tapda-" kökü "ayaq" mənasını ifadə edir və türkiyə dillərinin bir çoxunda oxşar mənalı sözlərə rast gəlmək olar.