izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tapdıq sözü Azərbaycan dilində geniş məna çalarlarına malik bir sözdür. Əsasən, gözlənilmədən əldə edilən bir şeyə işarə edir, lakin məcazi mənada da istifadə olunur. Etimoloji baxımdan "tapmaq" fellərinin məsdərindən törəmişdir və "tapmaq" felinin "gözlənilmədən, gözləmədən əldə etmək" mənasını özündə əks etdirir. Bu səbəbdən "tapdıq" sözünün birinci əsas mənası "gözlənilmədən, təsadüfən aşkar edilən və ya əldə edilən şey" olaraq təyin edilə bilər. Misal üçün, "Qədim sikkələr arxeoloqlar tərəfindən bir tapdıq halında aşkar edildi." cümləsində "tapdıq" sözü təsadüfən aşkar edilmiş qədim sikkələrə işarə edir.

Lüğətlərdə verilən ikinci mənası isə daha çox məcazi bir məna ifadə edir. Bu mənada "tapdıq" sözü "təəccüblü, gözlənilməz, qeyri-adi, əcaib, qəribə hadisə və ya vəziyyət" mənasında işlədilir. Məsələn, "Onun bu hərəkəti həqiqətən də bir tapdıq idi." cümləsində "tapdıq" sözü həmin hərəkətin təəccüblü, gözlənilməz və qeyri-adi olduğunu vurğulayır. Bu mənada "qəribə hadisə", "əcaib hal", "təəccüb doğuran şey" kimi ifadələrlə sinonimdir. Burada "tapdıq" sözü, bir şeyin gözlənilməz və təəccüblü olması səbəbindən sanki "tapılmış" kimi təsvir edilir.

Ümumi olaraq, "tapdıq" sözü kontekstdən asılı olaraq həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Sözün mənasını daha dəqiq anlamaq üçün cümlənin ümumi kontekstini və sözün işləndiyi yerə diqqət yetirmək lazımdır. Məsələn, "Bu xəbər həqiqətən də bir tapdıq oldu" cümləsində "tapdıq" sözü gözlənilməz bir xəbərə işarə edir ki, bu da həm konkret, həm də məcazi bir məna ifadə edə bilər. Kontekstdən asılı olaraq həm müsbət, həm də mənfi bir məna daşıya bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz