izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təcavüzkar (is. və sif.) [ər. təcavüz + fars. ‎…kar] Bu sözün əsasını ərəb mənşəli "تَجَاوُز" (təcavüz) sözü təşkil edir ki, "həddi aşmaq", "sərhədi keçmək", "hüdudları pozmaq", "hücuma keçmək", "zorlamaq", "qəsb etmək" mənalarını verir. Farsca "-kar" isə "-çı", "-ci" kimi feili sifət yaradan şəkilçidir. Beləliklə, "təcavüzkar" sözü həm konkret olaraq təcavüz edən şəxsi, həm də ümumilikdə təcavüzə meyilli olanı, təcavüzü vərdiş halına gətirəni, həm də təcavüz aktını həyata keçirən tərəfi bildirir.

Sözün mənasını genişləndirərək deyə bilərik ki, "təcavüzkar" fiziki, əqli və ya emosional təcavüzü həyata keçirən şəxs, qrup və ya qüvvə ola bilər. Məsələn, fiziki təcavüzkarlıq hücum, döyülmə, cinayət əməlləri, zorlama; əqli təcavüzkarlıq təhqir, təhdid, manipulyasiya, psixoloji təzyiq; emosional təcavüzkarlıq isə psixoloji əzab, məsxərə, alçaltma, təhqir kimi hərəkətləri əhatə edir. Bundan əlavə, "təcavüzkar" siyasi kontekstdə də işlənir, bir dövlətin başqa bir dövlətə qarşı hərbi hücumunu, torpaqlarını işğal etməsini ifadə edir.

Cümlədə işlənmə nümunələri:

  • Təcavüzkar hərəkətlərinə görə məsuliyyət daşımalıdır. (Fiziki təcavüzkarlığı ifadə edir)
  • Onun təcavüzkar sözləri hamını narahat etdi. (Əqli təcavüzkarlığı ifadə edir)
  • Təcavüzkar davranışı uşağın psixologiyasına ciddi zərər vurmuşdu. (Emosional təcavüzkarlığı ifadə edir)
  • Təcavüzkar dövlət beynəlxalq hüququ pozdu. (Siyasi kontekstdə işlənmə)
  • Məhkəmə təcavüzkarı cəzalandırdı. (Təcavüz edən şəxsi bildirir)
  • Təcavüzkar siyasət bölgədə gərginliyi artırır. (Siyasi kontekstdə işlənmə)

"Qəsbkar" və "təcavüzçü" sözləri ilə sinonim olsa da, "təcavüzkar" sözü daha geniş məna kəsb edir və müxtəlif növ təcavüzləri əhatə edir. "Qəsbkar" daha çox mülkiyyətin qəsb edilməsi ilə bağlıdır, "təcavüzçü" isə daha formal bir tərzdə istifadə olunan və tez-tez hüquqi kontekstdə rast gəlinən bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz