izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tədric (ər. تدريج - tadrij) sözü ərəb mənşəlidir və "dərəcə-dərəcə", "mərhələ-mərhələ", "tədricən" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə verilən mənalar qısadır və tam əhatə etmir. Daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək üçün aşağıdakı aspektləri nəzərə almaq lazımdır:

1. Fiziki və ya konkret proseslərdə tədric: Bu mənada tədric, bir hadisənin və ya prosesin yavaş-yavaş, dərəcə-dərəcə, mərhələli şəkildə baş verməsini bildirir. Məsələn, "dağın ətəyindən zirvəsinə doğru tədricən yüksəldik", "xəstəliyin əlamətləri tədricən ortaya çıxdı", "temperatur tədricən artdı" kimi cümlələrdə istifadə olunur. Bu mənada "tədricən", "az-az", "səbirli" kimi sözlərlə sinonimdir, lakin "birdən-birə" və ya "sürətlə" ziddidir.

2. Abstrakt proseslərdə tədric: Tədric, yalnız fiziki hadisələrə deyil, həm də abstrakt proseslərə, məsələn, fikir və duyğuların inkişafına tətbiq oluna bilər. "Sevgi tədricən ürəyində kök saldı", "inancı tədricən möhkəmləndi", "fikirləri tədricən dəyişdi" kimi cümlələrdə bu məna daha aydın görünür. Bu mənada "tədrici", "müntəzəm", "dəyişkən" kimi sözlərlə əlaqələndirilir.

3. Ədəbiyyatda tədric (qraduasiya): Ədəbiyyatda, xüsusilə bədii əsərlərdə, tədric ifadənin mənaca getdikcə güclənməsini, yüksəlməsini ifadə edir. Bu, yazıçı tərəfindən hissləri, hadisələri, obrazları daha təsirli şəkildə oxucuya çatdırmaq üçün istifadə olunan bir ədəbi üsuldur. Məsələn, bir qəhrəmanın həyəcanının getdikcə artmasını göstərmək üçün yazıçılar tədricdən istifadə edə bilərlər. Burada "intensifikasiya", "qüvvətlənmə", "yüksəlmə" mənaları ön plana çıxır.

Qısaca olaraq, "tədric" sözü yavaş və mərhələli inkişafı, artımı və ya dəyişimi ifadə edən çoxşaxəli bir termindir. Həm fiziki, həm də abstrakt hadisələrə, həm də ədəbi əsərlərdəki ifadə üslubuna tətbiq oluna bilir. İzahın bu geniş şərhi sözün bütün mənalarını daha əhatəli şəkildə əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz