izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təhər sözü ərəb dilindən ("tövr"dən) keçmişdir və əsasən "cür", "üsul", "qayda", "yol" mənalarında işlədilir. Lüğətlərdəki qısa izahı bu sözün zəngin semantik potensialını tam əks etdirmir. Təhər, sadəcə bir hərəkət və ya hadisənin necə baş verməsini deyil, həm də onun keyfiyyətini, xüsusiyyətini, xarakterini ifadə edə bilir.

Daha geniş mənada təhər, bir şeyin və ya hadisənin zahiri və ya daxili görünüşünü, strukturunu, təşkili formasını, hətta mahiyyətini ifadə etmək üçün işlədilə bilər. Məsələn, "Bu təhər evdə yaşamaq olmaz" cümləsində təhər, evin fiziki vəziyyətini, yaşayış üçün yararlı olmamağını ifadə edir. "O, təhər adamdır ki, heç kimə etibar etmir" cümləsində isə təhər, şəxsin xarakterini, etibarsızlığını göstərir.

Təhərin işlənmə üslubu da müxtəlifdir. Sual cümlələrində ("Nə təhər adamdır?") şəxsin xüsusiyyətləri haqqında məlumat almaq üçün işlənir. İnkar cümlələrində ("Bu təhər hərəkət etmək olmaz") bir əməlin qadağan olunduğunu, qəbuledilməz olduğunu bildirir. Təsviri cümlələrdə isə ("O, təhər bir baxışla ona baxdı") bir hərəkətin və ya vəziyyətin keyfiyyətini, təfərrüatlarını vurğulayır.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, təhər sözü, müəyyən bir şəxs, əşya, hadisə və ya hərəkətin özünəməxsus xüsusiyyətlərini, formalarını, üsullarını və keyfiyyətlərini ifadə edən çoxfunksiyalı bir söz olaraq Azərbaycan dilində geniş istifadə olunur. Onun sinonimləri arasında "cür", "şəkil", "üsul", "qayda", "tərəz", "forma" kimi sözlər yer alır, lakin heç biri təhərin ifadə etdiyi bütün mənaları tam əhatə etmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz