TƏKİD [ər.] is. 1. Bir şeyin üstündə durmaq, ona israr etmək, qətiyyətlə müdafiə etmək, israrla tələb etmək, qətiyyətli şəkildə bildirmək və ya vurğulamaq mənasını verir. Bu, sadəcə bir fikrin ifadəsindən kənara çıxaraq, həmin fikrin əhəmiyyətini və doğruluğuna inamı güclü şəkildə vurğulayır. Məsələn, “rəisin təkidinə baxmayaraq” ifadəsində təkid, rəisin fikrinin qətiyyətlə ifadə olunduğunu, onun bu fikrindən dönməyəcəyini göstərir.
2. Təkid, həmçinin bir əməlin və ya davranışın davamlı və qətiyyətli şəkildə yerinə yetirilməsini də bildirir. Məsələn, “o, təkidlə çalışdı” ifadəsi şəxsin çalışmalarının davamlı və qətiyyətli olduğunu göstərir. Bu mənada təkid, əzmkarlıq, səbr və inadkarlıq kimi anlayışlarla yaxın məna daşıyır.
3. Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "təkid" kökü "kid" felindən əmələ gəlmişdir. "Kid" felinin köhnə türk dillərindəki mənası "vurğulamaq", "qüvvətləndirmək", "qətiyyətlə bildirmək" deməkdir. "Tə-" əlavəsi isə felə intensivləşdirmə mənası qatır.
4. Təkid sözü müxtəlif cümlə strukturlarında fərqli funksiyalar yerinə yetirə bilər. Məsələn:
- Obyekt kimi: "Onun təkidini qəbul etmədim."
- Zərf kimi: "O, təkidlə öz haqqını tələb etdi."
- Atribut kimi: "Təkidli tələblərə baxmayaraq, layihə ləğv edildi."
Beləliklə, "təkid" sözü sadəcə israr etmə mənası ilə məhdudlaşmır, həm də qətiyyətli ifadə tərzi, davamlı səy və əzmkarlığı əks etdirən çoxmənalı bir söz olaraq qəbul edilə bilər.