Təqti (ər. تقسيم - taqsīm) - ədəbiyyatda, xüsusilə şeirdə, misranın daxili quruluşunu müəyyənləşdirən, ritmik və intonasiya baxımından fərqlənən hissələrinə bölünməsidir. Bu bölünmə həm heca və əruz vəznli şeirlərdə, həm də sərbəst nəzmdə müşahidə olunur. Təqti, misranın daxilində durğu işarələrinə (nöqtə, vergül, tire və s.) əsaslanan, məna və intonasiya baxımından ayrılan qruplardan təşkil olunmuşdur. Təqti, şeirin musiqililiyini, ifadəlililiyini və məna aydınlığını artırır. O, sadəcə bir texniki üsul deyil, eyni zamanda şeirin estetik təsirini gücləndirən bədii vasitədir.
Təqtinin mahiyyəti misranın daxili ritmini və ahəngini zənginləşdirməkdən ibarətdir. Misranın təqti ilə bölünməsi oxucuya mənanın daha dəqiq qavranılmasına, şeirin emosional təsirini daha güclü hiss etməsinə kömək edir. Məsələn, uzun və mürəkkəb bir misranı təqti vasitəsi ilə kiçik məna vahidlərinə bölməklə, şeirin anlaşılmasını asanlaşdırmaq mümkündür. Həmçinin, təqti vasitəsi ilə şair şeirə müxtəlif ritmik variasiyalar gətirə, oxucunun diqqətini müəyyən məna və ya obrazlara yönəldə bilər.
Əruz vəznində təqti əsasən vəzn qaydalarına uyğun olaraq formalaşır, hər bir təqti müəyyən bir vəzn vahidini əhatə edir. Heca vəznində isə təqti daha çox ritmik və intonasiya amillərinə əsaslanır. Sərbəst nəzmdə isə şairin yaradıcı təxəyyülü və ifadə vasitələri təqtinin formalaşmasında daha böyük rol oynayır. Belə ki, sərbəst nəzmdə təqti durğu işarələrinin yerləşdirilməsi, məna və intonasiyanın dəyişməsinə, obrazların daha canlı təsvirinə xidmət edir.
Müxtəlif cümlələrdə təqti sözünün işlənməsi nümunələri:
- Şairin misralarında aydın və mənalı təqti hiss olunur.
- Bu şeirdə təqtinin düzgün yerləşdirilməsi şeirin musiqililiyini artırıb.
- Sərbəst nəzm formasında təqtinin istifadəsi daha sərbəstdir.
- Əruz vəzninin qaydaları təqtinin strukturunu müəyyən edir.