Təlqin (ər. تلقين - talqīn) sözü psixologiya və sosial psixologiya sahələrində geniş istifadə olunan bir termindir. Əsas mənası, bir şəxsin fikirlərini, inanclarını, emosiyalarını və ya davranışlarını bilinçli və ya bilinçsiz şəkildə başqa bir şəxsə qəbul etdirmək prosesini ifadə edir. Bu proses birbaşa və ya dolayı yolla, müxtəlif üsullar vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
Təlqin, məqsədyönlü və planlı bir şəkildə həyata keçirildiyi kimi, qeyri-ixtiyari olaraq da baş verə bilər. Məsələn, bir valideynin uşağına mənəvi dəyərləri aşılaması məqsədyönlü təlqinə misaldır. Bir qrup içində yayılan şayiələr isə qeyri-ixtiyari təlqin nümunəsidir. Təlqin prosesi, şəxsin psixoloji vəziyyətinə, təlqin edən şəxsin avtoritetinə və tətbiq olunan üsullara asılıdır.
Təlqin üsulları müxtəlifdir və hipotetik təkliflərdən, avto-təlkindən, hipnozdan, nümunəvi davranışlardan, təkrarlardan və emosional təsirlərdən ibarətdir. Birbaşa təlqin açığına edilən təkliflər, əmrlər və bəyanatlar şəklində olur. Dolayı təlqin isə məsələn, hekayələr, məsəllər və metaforalar vasitəsilə gerçəkləşir.
Təlqin, kommersiya, siyasət və təbliğat kimi sahələrdə də geniş şəkildə istifadə olunur. Reklam kampaniyaları, siyasi mitinqlər və dini təbliğatlar təlqin texnikalarından istifadə edən əsas mənbələrdir. Lakin, təlqin manipulyasiya və dələduzluq məqsədilə də istifadə edilə bilər. Bu səbəbdən təlqin prosesi etik nəzərdən də qiymətləndirilməlidir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Müəllim şagirdlərə yeni bir üsul təlqin etdi.
- Onun sözləri mənə özünə inam hissi təlqin etdi.
- Reklam təbliğatı müştərilərə yeni məhsulu almaq təlqin edir.
- Hipnoz vasitəsi ilə ona müalicəvi təlqin edildi.
- Uşaqlığından ona yalan danışmağın pis olduğunu təlqin etmişdilər.