Tərhalva (ərəb. tərxun + fars. halva) – yağda qovrulmuş un və doşabdan hazırlanan, Azərbaycan mətbəxinin ənənəvi şirniyyatlarından biridir. "Tər" sözü ərəb mənşəli olub "tərəvəz, bitki" mənalarını daşısa da, bu kontekstdə "qovrulmuş, qızardılmış" mənasında işlənir. Beləliklə, tərhalva adının tam mənası "qovrulmuş un halvası" kimi interpretasiya oluna bilər. Halvanın əsas tərkib hissələri un və doşab olsa da, reseptlər bölgə və ailə ənənələrinə görə fərqlənə bilər. Bəzi reseptlərdə əlavə olaraq fındıq, badam, qoz kimi qoz-fındıq növləri, ədviyyatlar və ya digər aromatizatorlar da əlavə edilir.
Tərhalvanın hazırlanma üsulu da maraqlıdır. Unun yağda qızardılması prosesi halvanın xüsusi dad və qoxusunun əsasını təşkil edir. Unun qovrulma dərəcəsi və doşabın miqdarı halvanın sıxlığını, rəngini və dadını müəyyən edir. Doşabın növü də (üzüm, əncir, nar doşabı və s.) halvanın dadına təsir göstərir. Yüksək keyfiyyətli tərhalva qızılı-qəhvəyi rəngdə, xoş ətirli və ağızda əriyən bir toxumaya malik olur.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Novruz süfrəsində tərhalva mütləq olmalıdır.
- Ana nənənin reseptinə görə əla tərhalva bişirmişdi.
- Bu tərhalva çox şirindən dadlıdır, əla dad verir.
- Bazar günü tərhalva bişirməyi planlaşdırıram.
Qeyd edək ki, "tərhalva" sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış və mətbəximizin ayrılmaz hissəsi olan bu şirniyyatı ifadə etmək üçün asanlıqla başa düşülən və işlənən bir termindir.