Tərifləmək (f.) – Bir şeyin yaxşı cəhətlərini, üstünlüklərini, gözəlliklərini, keyfiyyətlərini sözlə ifadə etmək, vəsf etmək, mədh etmək, yüksək qiymətləndirmək, həmd etmək. Həm maddi, həm də mənəvi varlıqlar üçün işlədilə bilər. Bu söz, müsbət emosiyaların ifadəsinə xidmət edərək obyektin müəyyən əlamətlərini vurğulayır və onlara yüksək qiymət verir.
Mənşəyi: "Tərifləmək" sözü "tərif" kökünə "-ləmək" məsdəri bildirən şəkilçi əlavə olunmaqla əmələ gəlib. "Tərif" özü isə ərəb mənşəli olub, "bildirmək", "izah etmək", "vəsf etmək" mənalarını ehtiva edir. Lakin zaman keçdikcə, Azərbaycan dilində bu söz daha çox müsbət mənada, yəni "mədh etmək", "yüksək qiymətləndirmək" mənasında işlənməyə başlayıb.
İstifadə nümunələri:
1. Şair şeirini tərifləməyə başladı: "Bu şeir dilinin gözəlliyi, duyğuların dərinliyi ilə seçilir." (Burada tərifləmək, əsərin müsbət keyfiyyətlərini vurğulamaq mənasındadır.)
2. Müəllim şagirdin əməyini təriflədi: "Sənin səylərinə görə əla qiymət alırsan." (Burada tərifləmək, şagirdin əməyini yüksək qiymətləndirmək mənasındadır.)
3. Yarış qabaqcıllarını tərifləmək mərasimi keçirildi. (Burada tərifləmək, qaliblərin nailiyyətlərini ictimai şəkildə qeyd etmək, mədh etmək mənasındadır.)
4. Dostum mənim yeni paltarımı təriflədi. (Burada tərifləmək, obyektin gözəl cəhətlərini vurğulamaq mənasındadır.)
Sinonimlər: Vəsf etmək, mədh etmək, yüksək qiymətləndirmək, həmd etmək, alqışlamaq.
Antonimlər: Tənqid etmək, qınamaq, rüsvay etmək.