Tərsə (sifat və zərf): Bu söz əsasən "tərs", "əks", "tərsinə", "əksinə" mənalarını ifadə edir. Lakin, sadəcə "əks" və ya "tərsinə" sözlərinin sinonimi kimi qəbul etmək qeyri-dəqiq olardı. "Tərsə" sözü daha çox bir şeyin gözlənilən və ya normal halından fərqli, əks istiqamətdə və ya mənada baş verməsini, eyni zamanda, bir fikrin, sözün, hərəkətin qərəzli və ya şübhəli bir şəkildə şərh edilməsini bildirir. Həm də nəyisə bilərəkdən, qərəzli şəkildə təhrif etmək, əsl mənasını dəyişmək mənasında işlədilə bilər.
Məsələn, "Hacının oğlu çox bədbin bir adamdır. Hər şeyə şübhə ilə baxır, hər sözdən tərsə bir məna çıxarmaq istəyir" cümləsində "tərsə" sözü, Hacının oğlunun sözləri həqiqi mənasında deyil, qərəzli şəkildə, mənfi mənada yozmağa çalışdığını göstərir. Burada "tərsə" sözü sadəcə "əksinə" və ya "tərsinə" deyil, həm də şübhə, qərəz və mənfi bir yanaşma ifadə edir.
Etimoloji baxımdan "tərsə" sözü "tərs" felindən törəmişdir. "Tərs" felinin özündə əks istiqamətə hərəkət, bir şeyin əksinə olmaq mənası vardır. "-ə" şəkilçisi isə bu mənanı zərf halına salır və ya əlavə olaraq bir məqsəd, istiqamət bildirir. Beləliklə, "tərsə" sözü həm əks istiqamət, həm də qərəzli, mənfi bir şəkildə yozma mənalarını ehtiva edir.
Digər nümunələr:
- Sözlərimi tərsə yozma. (Sözlərimi qərəzli şəkildə, mənfi mənada anlama)
- İşlər tərsə getdi. (İşlər gözlənilmədən pis bir hal aldı)
- Hər şeyi tərsə çevirdi. (Hər şeyi qarışdırdı, alt-üst etdi)
Yekun olaraq, "tərsə" sözü zəngin bir mənaya malik olub, sadə sinonimlərlə tam əvəz edilə bilməz. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas məna həmişə nəyinsə gözlənilən halından fərqli, əks istiqamətli və ya qərəzli bir şəkildə baş verməsi, şərh edilməsidir.