Tərsinə sözü Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci və daha geniş yayılmış mənası "əksinə", "əks tərəfdən", "qarşı tərəfdən" mənalarını ifadə edir. Bu mənada söz, hadisələrin, vəziyyətlərin, fikirlərin gözlənilmənin və ya normal vəziyyətin əksinə baş verməsini bildirir. M.Ə. Sabirin misalında olduğu kimi, "işlər tərsinədir" ifadəsi gözlənilən vəziyyətin əksinin baş verməsini göstərir. Yəni, normalda nəyin baş verməsi gözlənilirsə, əksinə baş verir.
İkinci mənası isə bir növ əks hərəkət, əks istiqamət və ya əks proses mənasını verir. Məsələn, "maşını tərsinə sürdü" ifadəsində "tərsinə" sözü hərəkətin əks istiqamətə doğru olduğunu bildirir. Bu mənada söz daha çox fəal hərəkətləri təsvir etmək üçün işlədilir.
Etimalogiyasına gəldikdə, "tərsinə" sözü "tərs" sözünün məsdəridir. "Tərs" sözü isə "əks", "qarşı" mənalarını ifadə edir və türk dillərinin ortaq leksikasına aiddir. Qrammatik cəhətdən "tərsinə" zərfdir və cümlədə əsasən hərəkət və ya vəziyyəti təyin edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- O dediyi kimi etmədi, tərsinə, tamamilə əksini elədi.
- Sənin dediyin doğrudur, mənim düşündüyüm isə tərsinədir.
- Lift yuxarı deyil, tərsinə, aşağı düşdü.
- Əvvəlcə yaxşı idi, amma sonradan hər şey tərsinə çevrildi.
- Avtomobili tərsinə sürmək qadağandır.
Beləliklə, "tərsinə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq "əksinə", "əks tərəfdən", "qarşı tərəfdən", "əks istiqamətdə", "əks hərəkətdə" kimi müxtəlif çalarlarda anlaşıla bilər.