Təsəvvüf (ər. تصوّف taṣawwuf) sözü ərəb mənşəlidir və "pambıq paltar geyinmək" mənasını verən ṣūf (صوف) sözündən törəmişdir. İlk müsəlman təsəvvüfçülərinin sadə həyat tərzi və pambıq paltar geyinmələri ilə əlaqədar olaraq bu termin meydana gəlmişdir. Lakin zaman keçdikcə, təsəvvüf sadəcə paltar geyimindən kənara çıxaraq, İslam dininin əsaslarına daha dərindən və intuitiv yanaşma, Allah ilə birbaşa ünsiyyət qurma, ruhani təcrübələr vasitəsilə ilahi həqiqəti dərk etmə yolunu ifadə etməyə başladı.
Beləliklə, təsəvvüf, İslamın mistik qolu olaraq, Allah ilə mükəmməl birliyi (fəna) əldə etməyi hədəfləyən bir ruhani yoldur. Bu yolda, şəriətə (İslam qanunlarına) riayət etməklə yanaşı, zikr (Allahı zikr etmək), mürifət (Allahı tanımaq), və mərifət (Allahın həqiqətini dərk etmək) kimi ruhani təcrübələr mühüm rol oynayır. Təsəvvüf özündə fəlsəfi, poetik, əxlaqi və praktik elementləri birləşdirir. Sufi şairlərinin əsərlərində, təsəvvüfün ruhani təcrübələrinə dair gözəl ifadələrə rast gəlinir.
Mistik təcrübələrin və ilahi sevginin ön plana çıxarılması ilə yanaşı, təsəvvüf həm də ictimai həyata müsbət təsir göstərmiş, ədalət, mərhəmət və qardaşlıq kimi dəyərləri təbliğ etmişdir. Təsəvvüfün müxtəlif məktəbləri və tarixləri vardır. Məşhur sufi şairləri və düşünürləri təsəvvüfün inkişafına böyük töhfələr vermişlər. Ona görə də, təsəvvüf sadəcə "mistika" kimi tərcümə edilməkdən daha çox, geniş və zəngin bir məna kəsb edir.
Cümlə içində nümunələr:
- O, təsəvvüf ədəbiyyatına böyük maraq göstərirdi.
- Təsəvvüf tarixinin araşdırılması çox maraqlıdır.
- Onun həyatı təsəvvüf prinsiplərinə əsaslanırdı.
- Təsəvvüf fikirləri əsərin əsas mövzusunu təşkil edir.