Tilsim (ər. طَلْسَم – talsim) sözü ərəb mənşəlidir və əsasən mövhumatçılıq, sehr- sehrbazlıq kontekstində işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "sehrli qüvvəyə malik söz və s.; ovsun, sehr" kimi tərifi verilsə də, mənası daha geniş və çoxqatlıdır.
Tilsimin əsas mənası, gizli, sehrli bir qüvvəyə malik olan və müəyyən bir təsiri (ya yaxşı, ya da pis) ortaya çıxarmaq üçün istifadə edilən söz, işarə, əşya və ya simvoldur. Bu qüvvənin təbiəti inanclara görə dəyişə bilər. Bəzi ənənələrdə ilahi qüvvənin təcəssümü, bəzilərində isə cinlərin və ya digər qeyri-adi varlıqların təsiri nəticəsində meydana çıxan bir güc olaraq qəbul edilir. Nağıl və əfsanələrdə geniş istifadə olunmasına baxmayaraq, tilsim anlayışı həmçinin mifologiya, folklor, dini inanclar və ədəbiyyatda müxtəlif şəkildə öz əksini tapmışdır.
Tilsim, sadəcə bir söz olmayıb, müəyyən bir ritüal və ya ayinlə əlaqəli ola bilər. Məsələn, bir tilsimli sözün təsiri yalnız müəyyən bir zamanda, müəyyən bir şəkildə söylənildikdə təzahür edə bilər. Həmçinin, tilsimlər yazılar, simvollar, amuletlər və ya müqəddəs əşyalar şəklində də təzahür edə bilər. Bu baxımdan tilsim, "ovsunda" və "sehrdə"n daha geniş bir anlayışdır. Ovsun və sehr daha çox hərəkət və əməliyyatı əhatə edərkən, tilsim daha çox bu hərəkət və əməliyyatın simvolik təmsilini, mahiyyətini ifadə edir.
Cümlə içərisində istifadəsi nümunələri:
- Qoca caduçu əlindəki sehrli çubuqla tilsimi oxudu.
- Qədim kitabda tapdığı tilsim qədim bir sirri açdı.
- Nağılda qəhrəman qorxunc canavarı məğlub etmək üçün güclü bir tilsimə sahib oldu.
- Bu qədim qəbiristanlıqda tilsimli daşlar tapıldı.
Yekun olaraq, tilsim, sadəcə "sehrli söz" mənasını aşan, daha mürəkkəb və çoxşaxəli bir anlayışdır ki, inanc sistemləri, mifoloji təsəvvürlər və sehrbazlıq praktikaları ilə sıx bağlıdır.