izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tutuşdurmaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası iki və ya daha çox obyekt, hadisə, anlayış və s. arasında oxşarlıq və fərqləri müəyyən etmək məqsədilə müqayisə aparmaqdır. Bu müqayisə nəticəsində həm oxşar cəhətlər, həm də fərqlər aşkara çıxarılır. Müqayisə obyektlərinin keyfiyyətləri, xüsusiyyətləri, kəmiyyətləri və ya digər xarakteristikaları əsas götürülə bilər.

Tutuşdurmanın məqsədi sadəcə fərqləri və oxşarlıqları aşkarlamaq deyil, həm də bu müqayisə əsasında nəticə çıxarmaq, qiymətləndirmə aparmaq və ya qərar verməkdir. Məsələn, iki elmi nəzəriyyəni tutuşdurmaqla onlardan hansının daha dolğun və əsaslı olduğunu müəyyən etmək olar. Və ya iki məhsulu tutuşdurmaqla hansının daha keyfiyyətli və sərfəli olduğunu müəyyən etmək mümkündür.

Fel, müxtəlif kontekstlərdə "qarşılaşdırmaq", "müqayisə etmək", "dəyərləndirmək" mənalarında işlənə bilər. Məsələn:

  • "Alimlər iki fərqli yanaşmanı tutuluşduraraq ən optimal həlli seçdilər." (Burada tutuşdurmaq, qarşılaşdırmaq və optimal həlli seçmək məqsədilə müqayisə etmək mənasındadır.)
  • "Müəllimlər şagirdlərin imtahan nəticələrini tutuluşdurub onların təhsil səviyyəsini qiymətləndirdilər." (Burada tutuşdurmaq, müqayisə etmək və qiymətləndirmə aparmaq mənasındadır.)
  • "Yeni texnologiyanı köhnə ilə tutuluşdurmaq vacibdir ki, irəliləyişi görək." (Burada tutuşdurmaq, inkişafın miqyasını müəyyən etmək üçün müqayisə etmək mənasındadır.)

Tutuşdurmaq feli, əsasən, ədəbi üslubda istifadə olunur və elmi, akademik yazılarda, müqayisəli təhlillərdə daha tez-tez rast gəlinir. Lüğətin kökü "tut-" morfemindən və "-uşdurmaq" əlavəsindən ibarətdir. "Tut-" morfeminin mənası "bağlamaq, birləşdirmək" kimi başa düşülürsə, burada iki anlayışı müqayisə məqsədilə "bir araya gətirmək" mənası nəzərdə tutulur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz