izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tündlük (is.): Bu termin iki əsas mənada işlənir və hər iki məna bir-biri ilə müəyyən dərəcədə bağlıdır. Birinci mənası fiziki və ya vizual bir xüsusiyyəti ifadə edir, ikincisi isə metaforik, daha çox keyfiyyətə aid məna daşıyır.

1. Rəngin Tündlüyü: Bu mənada "tündlük" rəngin qaranlıq, solğun olmayan, intensivliyini və doyğunluğunu ifadə edir. Məsələn, "göyün tündlüyü" deyəndə göyün tünd mavi, qaranlıq bir rəngdə olmasından bəhs edirik. "Tündlük" burada rəngin açıqlıq dərəcəsinin əksini təşkil edir. Bu mənada sinonim kimi "qaranlıq", "tutqunluq", "qatı", "dərin" sözlərini göstərmək olar, lakin hər birinin öz incə fərqləri vardır. Məsələn, "tutqunluq" bəzən rəngin solğunluğunu, "qatı" isə rəngin sıxlığını daha çox ön plana çıxarır.

2. Keyfiyyətin Tündlüyü (Metaforik Məna): Bu mənada "tündlük" daha çox mənəvi və ya abstrakt keyfiyyətləri ifadə edir. "Tündlük" burada bir şeyin kəskin, qəliz, ağır, anlaşılmaz, çətin, qaranlıq və ya mürəkkəb olduğunu göstərir. Məsələn, "tünd bir ifadə", "tünd bir məzmun", "tünd bir əhval-ruhiyyə" kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Bu mənada "tündlük" "kəsiflik", "qəlizlik", "qatılıq", "kəskinlik", "ağır", "qaranlıq" kimi sözlərlə sinonim kimi işlənə bilər. Lakin "kəsiflik" daha çox anlayışın çətin başa düşülməsini, "qəlizlik" isə quruluşunun mürəkkəbliyini vurğulayır. "Qatı" isə, birinci mənada olduğu kimi, sıxlığı və intensivliyi ifadə edir, lakin bu halda daha çox metaforik mənada işlənir.

Etimalogiyası: Sözün mənşəyi türk dillərindən gəlir və əsasən "tünd" sifətinin isim halına gəlməsi ilə əmələ gəlmişdir. "Tünd" özü də qaranlıq, qatı, intensiv mənalarını ehtiva edən köklü bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz