Uçurtmaq (f.) sözünün Azərbaycan dilindəki əsas mənası "uçmağa sövq etmək, uçmasına kömək etmək, uçmağa buraxmaq"dır. Bu məna əsasən quşlar üçün işlədilir. Misal olaraq, "Quşu uçurtmaq" ifadəsi quşu əlinizdən buraxaraq uçmasına imkan vermək mənasını verir. Həmçinin, bu əməliyyatda quşa uçması üçün müəyyən bir kömək (məsələn, yüngülcə atmaq) edilə bilər.
Lüğətlərdə verilən mənanın daha geniş şəkildə izahı belə ola bilər: Uçurtmaq sözü, bir cismi və ya canlı varlığı yerdən qaldırıb havada saxlamaq, və ya onun uçmasına imkan yaratmaq, onu hava hərəkətinə buraxmaq mənalarını da özündə ehtiva edir. Bu mənada quşlardan başqa, uçan digər obyektlər, məsələn, kağız uçurtma da nəzərdə tutula bilər. Belə ki, "kağız uçurtmanı uçurtmaq" ifadəsi, kağız uçurtmanı havaya qaldırıb uçmasına imkan yaratmaq mənasını verir.
Verdiyiniz misal cümləsindəki "Soldurma gəl gülümü; Uçurtma bülbülümü; Bir xəlvət yerdə ot" misrasında isə "uçurtmaq" sözü daha metaforik, simvolik mənada işlənmişdir. Burada "bülbülümü uçurtmaq" ifadəsi, bülbülün azadlığa qovuşmasına, sərbəst şəkildə oxumasına imkan vermək kimi bir məna daşıyır. Bu, həm də sərbəstliyə, azadlığa aparan hərəkət, bir şeyin inkişafına imkan yaratmaq kimi geniş bir məna kəsb edir. "Uçurtmaq" fiilinin bu istifadəsi, "buraxmaq", "azad etmək", "inkişafa yol açmaq" kimi mənalara semantik yaxınlıq göstərir.
Etimalogiyasına gəldikdə, "uçurtmaq" sözünün "uçmaq" fellə əlaqəli olduğu aşkar görünür. "-maq/-mək" şəkilçisi fellərin isim halını əmələ gətirir. Yəni, "uçmaq" (uçmaq hərəkəti) + "-maq" (isim halını əmələ gətirən şəkilçi) = "uçurtmaq" (uçma hərəkətini təmin etmək).