Uruq sözü Azərbaycan dilində geniş məna çalarlarına malik bir termindir. Əsasən, qohumluq əlaqələrinə, bir atadan və ya bir əcdaddan gələn insanların birliyini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "ailə" və "qəbilə, tayfa" kimi təriflənsə də, mənası daha zəngin və çoxqatlıdır.
Uruq sözünün mənasını tam anlamaq üçün tarixi kontekstə nəzər salmaq lazımdır. Köçəri və yarı-köçəri həyat tərzi sürən türkdilli xalqlarda, geniş ailə və qohumluq əlaqələri həyati əhəmiyyət kəsb edirdi. Uruq, bu geniş ailə birliyini, birgə yaşayan və bir-birinə yardım edən qohumların kollektivini bildirirdi. Bu, yalnız qan qohumluğuna əsaslanmır, həm də uzun illər birgə yaşamaq, ortaq məskunlaşma ərazisi və mədəniyyət üzründən yaranmış qohumluq hisslərini də əhatə edirdi.
Bu baxımdan, "ailə" tərifi uruğun mənasını tam əks etdirmir. Çünki "ailə" daha çox nüvə ailəni, yəni valideynləri və uşaqları əhatə edən kiçik bir qrupu bildirir. Uruq isə, nəsillərin davamını, uzunmüddətli qohumluq əlaqələrini və birgə yaşayışı ifadə edən daha geniş bir anlayışdır. "Qəbilə" və "tayfa" terminləri ilə müqayisədə isə, "uruq" daha kiçik, daha yaxın qohumluq əlaqələrini ifadə edə bilər. Qəbilə və tayfa daha böyük və bəzən bir-birindən fərqli adət-ənənələrə sahib qrupları təmsil edir.
Ata sözü olan "Uruğum olsun, urumda olsun" ifadəsi uruğun bütün üzvlərinə qarşı olan sevgi, hörmət, qayğı və məsuliyyət hisslərini vurğulayır. Bu ifadədə uruq, mənəvi dayaq, sığınacaq, qoruyucu bir qüvvə kimi təsvir olunur.
Müasir dövrdə "uruq" sözü daha çox metaforik mənada işlənə bilər. Məsələn, "bizim sənətkarlıq uruğu" deyərkən, peşəkar bir qrupun, bir-birinə bağlı sənətkarların birliyini ifadə etmək olar. Yəni, uruq, ümumi bir məqsəd ətrafında birləşmiş, qohumluq hissi ilə bağlı olan insanların birliyini bildirən geniş bir termin kimi başa düşülə bilər.