izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Üçvalentli sifəti, kimya elmində geniş istifadə olunan bir termindir. Mənşəcə "üç" say ədədi və "valent" sözündən əmələ gəlmişdir. "Valent" termini isə latın dilindən götürülmüş "valentia" sözündən törəyir və "qüvvət", "qabiliyyət" mənalarını ifadə edir. Kimyada valentlik, bir atomun digər atomlarla kimyəvi rabitə əmələ gətirmək qabiliyyətini ifadə edir. Beləliklə, "üçvalentli" termini, bir atomun üç kimyəvi rabitə əmələ gətirmək qabiliyyətinə malik olduğunu göstərir. Bu, atomda üç valent elektronun olması və ya üç rabitənin yaradılmasına imkan verən digər amillərlə əlaqədardır.

Üçvalentli bir atom, məsələn, üç hidrogen atomu ilə birləşərək BH3 (bor hidrid) kimi bir molekul əmələ gətirə bilər. Burada bor atomu üçvalentlidir, çünki üç hidrogen atomu ilə kovalent rabitə əmələ gətirir. Digər bir nümunə olaraq, azot atomunun ammonyak (NH3) molekulunda üçvalentli olduğunu göstərmək olar. Azot atomu üç hidrogen atomu ilə kovalent rabitə əmələ gətirir. Bu rabitələr azotun üç valent elektronunun iştirakı ilə yaranır.

Üçvalentli anlayışı yalnız atomlar üçün deyil, həm də bəzi funksional qruplar üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, -PO32- (fosfat) qrupu üçvalentlidir, çünki üç əlaqə əmələ gətirmək qabiliyyətinə malikdir. Bu anlayış kimyəvi reaksiyaların mexanizmini və molekulların strukturunu anlamaq üçün əsas əhəmiyyət kəsb edir. Beləliklə, üçvalentli termini kimya elminin əsas anlayışlarından biridir və bir çox kimyəvi proseslərin təsvirində istifadə olunur.

Qısacası, "üçvalentli" termini kimyəvi birləşmələrdə üç rabitə əmələ gətirə bilən atom və ya funksional qrup üçün istifadə olunan bir termindir. Bu terminin dəqiq mənası yalnız kimyəvi kontekstdə tam aydın olur və digər elmi sahələrdə eyni mənada istifadə edilmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz