Ürf sözü ərəb dilindən (عرف) gəlmişdir. Lüğətlərdə əsasən "adət, qayda, üsul" kimi tərcümə olunsa da, mənası daha geniş və çoxcəhətlidir. Əslində, ürf, ictimai həyatda uzun müddət davam edən, məcburiyyət yaratmayan, lakin geniş qəbul edilmiş və tətbiq olunan davranış qaydaları, adətlər, inanclar və düşüncə tərzlərini əhatə edir. Yəni, qanunla təsbit olunmayan, lakin insanların davranışlarını, münasibətlərini və həyat tərzlərini tənzimləyən sosial normalardır.
Ürf, qanunlardan fərqli olaraq, yazılı formada olmur, əksinə, nəsildən-nəsilə ötürülən şifahi ənənələr və müşahidələr əsasında formalaşır. Zamana bağlı olaraq dəyişə bilər və müxtəlif icmalar arasında fərqlər göstərə bilər. Ürflər həm fərdi, həm də sosial həyatda mühüm rol oynayır, insanların davranışlarını yönəldərək sosial nizamın qorunmasına kömək edir.
Məsələn, bir toplumda qonaqpərvərlik, qarşılıqlı hörmət və ya müəyyən bayramların qeyd olunma üsulları ürf kimi qəbul edilə bilər. Bu mənada, ürf, yazılı qanunların çatışmazlığını tamamlayan, sosial həyatı tənzimləyən əlavə bir mexanizmdir. Ancaq, ürfün təsiri qanunlara nisbətən daha az məcburiyyətlidir və pozulması qanun pozuntusu kimi cəzalandırılmır. Əsasən sosial təzyiq və ictimai rəy vasitəsilə nizamlanır.
Şeyx Sədranın misalında göstərildiyi kimi, ("Ürfü şər olmayır bu fikrə şərik; Çəkilir şeymidir") ürf, hər zaman yaxşı və düzgün olanı ifadə etmir. Bəzən zərərli və ya köhnəlmiş adətlər də ürf kimi qəbul edilə bilər. Buna görə də, ürfün mənfi təsirlərini də nəzərə almaq vacibdir və ictimai inkişafla yanaşı, zərərli ürf-adət və qaydaların dəyişdirilməsi və ya aradan qaldırılması əhəmiyyətlidir.
Ümumi olaraq, ürf sözünün mənası "dəb" mənasını da ehtiva etsə də, "dəb" daha çox müəyyən bir zaman kəsiyində moda olan şeyləri ifadə edir. Ürf isə daha uzunmüddətli və dərin köklərə malikdir. Ürf, mədəniyyətin əsas tərkib hissələrindən biri olaraq, həyat tərzinin, münasibətlərin və sosial nizamın formalaşmasında mühüm rol oynayır.