ÜSTÜAÇIQ (ərəb. üst + açıq) – sifət.
1. Üstü örtülməmiş, üstü açıq olan; damı, qapağı olmayan; açıq. Bu mənada "üstüaçıq" sözü əsasən fiziki obyektlərə aid edilir və onların üstünün örtük və ya qapaqla örtülmədiyini bildirir. Məsələn, "üstüaçıq avtomobil", "üstüaçıq maşın", "üstüaçıq hovuz", "üstüaçıq balkon". Sözün bu mənasında "açığa çıxmış", "örtülü olmayan" kimi sinonimlər işlədilə bilər. "Qoşatxan" sözündən sonra gələn "[Xəstəni] üstüaçıq maşında xəstəxanaya aparmaq olmaz" cümləsi bu mənanın əyani təzahürüdür. Xəstənin açıq havada, qorunmasız nəql edilməsinin əlverişsizliyini vurğulayır.
2. (məcazi mənada) Gizli olmayan, açıq-aşkar, aşkar. Bu isə "üstüaçıq" sözünün daha məcazi bir istifadəsidir. Bu mənada o, hadisələrin, əlaqələrin, həqiqətlərin gizli saxlanılmadığını, açıq-aşkar olduğunu bildirir. Məsələn, "üstüaçıq əlaqələr", "üstüaçıq rüşvət", "üstüaçıq düşmənçilik". Bu mənada "açıq-aşkar", "aşkar", "aydın", "bəlli" kimi sinonimlərdən istifadə edilə bilər. Məsələn: "Onların arasındakı üstüaçıq düşmənçilik hamıya bəlli idi."
3. (nadir hallarda) Qapısı olmayan, qapısız. Bu məna daha az rast gəlinən, daha dar bir istifadə sahəsinə malikdir. Əsasən, kiçik quruluşlar üçün, məsələn, "üstüaçıq ev" (bir növ çardaq kimi) ifadəsində istifadə oluna bilər. Ancaq bu mənada daha çox "qapısız" sözü üstünlük təşkil edir.
Ümumiyyətlə, "üstüaçıq" sözü "üst" və "açıq" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir söz olub, əsasən fiziki və ya məcazi mənada bir şeyin örtülməmiş, açıq və aşkar olduğunu bildirir. Kontekstə görə mənası dəyişə bilsə də, əsas mənası həmişə "örtülməmişlik", "açığa çıxmışlıq" anlayışlarını özündə ehtiva edir.