Üzgünlük (üzgün sözünün məsdər forması) – is. Taqətsizlik, yorğunluq, zəiflik, əldən düşmə, bədənin susuzluqdan və ya xəstəlikdən zəifləməsi vəziyyəti. Bu mənada, üzgünlük sadəcə fiziki yorğunluğu deyil, həm də daha dərin bir zəiflik, bədənin funksiyalarının pozulması ilə əlaqəli bir haldır. Əldən düşmək, taqətsizlik, qüvvənin azalması, hərəkət qabiliyyətinin məhdudlaşması kimi halları əhatə edir. Üzgünlük, tez-tez xəstəliklərin əlaməti ola bilər və ya ağır fiziki fəaliyyətdən sonra meydana çıxa bilər. Susuzluq, qida çatışmazlığı, yuxusuzluq və ya xroniki xəstəliklər kimi amillər üzgünlüyə səbəb ola bilər.
Etimologiya: Üzgünlük sözü, "üzmək" felləsindən törəmə deyil. "Üzgün" sözünün kökü dəqiq bilinməsə də, türkologiya sahəsində "üz" kökünün "qüvvətsiz" mənasını ifadə etdiyinə dair fikirlər var. Bəzi türki dillərdə "üzmək" felinin "qüvvətlənmək" və ya "güc tapmaq" kimi bir mənası da mövcuddur. Lakin Azərbaycan dilində üzgünlük, qüvvətsizliyi və taqətsizliyi ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Uzun gedişdən sonra ayaqlarında güclü bir üzgünlük hiss etdi.
- Xəstəliyin əvvəlki mərhələlərində üzgünlük və başgicəllənmə əlamətləri müşahidə olunurdu.
- Səhər yuxudan durduqdan sonra, bədənində bir üzgünlük hiss edərək, gün ərzində özünü yaxşı hiss etməyəcəyini anladı.
- Ağır əmək günündən sonra, əlindəki üzgünlük onu narahat edirdi.
Göründüyü kimi, "üzgünlük" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənilərək fiziki zəifliyin müxtəlif səviyyələrini ifadə edir. Sadə yorğunluqdan tutmuş, xəstəlikdən irəli gələn ağır bir vəziyyətə qədər bir çox məna çalarını əhatə edir.