izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

"Vacibli" sözü Azərbaycan dilində "vacib" sözünün sifət şəkilçisi "-li" ilə düzəlmiş, mənasını artıran bir söz birləşməsidir. Lüğətlərdə sadəcə "vacib" sözünün sinonimi kimi göstərilməsinə baxmayaraq, bu, mənanın tam əksini ifadə etmir. "Vacib" sözü bir işin, vəzifənin, məsələnin yerinə yetirilməsinin zəruriliyini, məcburiyyətini ifadə edir. "Vacibli" isə bu zəruriliyin, məcburiyyətin daha yüksək dərəcəsini, əhəmiyyətini, önemliliyini vurğulayır. Yəni, "vacib" bir işin sadəcə olaraq edilməli olduğunu bildirirkən, "vacibli" bu işin digər işlərdən fərqli olaraq xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyini, təxirəsalınmaz olduğunu, təcili həllini tələb etdiyini göstərir.

Misal üçün, "vacib iş" demək sadəcə olaraq edilməli bir iş deməkdir. Lakin, "vacibli iş" bu işin digər işlər arasında üstün tutulmalı olduğunu, təcili olaraq görülməli olduğunu bildirir. Sözügedən sitatda ("Hamısı vacibli kağızlardı") Salman bəyin yazdığı kağızların adi kağızlar olmadığını, təcili, önemli, təxirəsalınmaz məsələlərlə bağlı olduğunu və ona görə də gecə yarısı belə işləməyə davam etdiyini anlayırıq.

"Vacibli" sözünün etimologiyasına gəldikdə, kökü ərəb mənşəli "vacib" sözündəndir. "Vacib" isə "zəruri", "məcburi", "gərəkli" mənalarını verir. "-li" şəkilçisi isə sifət düzəldən şəkilçi olub, sözə "malik olmaq", "əlamət daşımaq" mənaları əlavə edir. Beləliklə, "vacibli" sözünün tam mənası "vacib olma əlamətinə malik", yəni "çox vacib", "təcili", "önemli" kimi tərcümə edilə bilər. Bu söz ədəbi dildə daha çox işlədilir və məcazlı mənada istifadəsinə də rast gəlinir.

"Vacibli" sözünün fərqli cümlələrdə işlənməsinə dair nümunələr:

  • Onun vacibli məsələləri həll etmək üçün vaxtı yoxdur.
  • Bürodakı bütün sənədlər vacibli idi.
  • Toplantıda vacibli məsələlər müzakirə edildi.
  • Bu, vacibli bir qərardır.
Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz