Vagirə (fars. واگیره) sözü Azərbaycan dilində köhnəlmiş bir termin olub, əsasən klassik ədəbiyyatımızda rast gəlinir. Lüğətlərdə sadəcə "bir neçə şəxs tərəfindən təkrar olunan son beyt və ya beytlər" kimi izah olunsa da, bu tərif tam mənzərəni əks etdirmir. Vagirə, daha dəqiq desək, bir əsərin, xüsusilə də qəzəl və ya müxəmməsinin sonunda, təkrarlanan, əsərin əsas mövzusunu və ya əhvali-ruhiyyəsini yekunlaşdıran bir və ya bir neçə beyt, bəzən isə tam bir rübai və ya qəzəldir. Bu təkrarlanan hissə, əsərin yaddaşlarda daha tez qalmasına və əsərin mesajının daha təsirli şəkildə çatdırılmasına xidmət edir.
Vagirənin fars dilindən götürülmüş olması, onun mənşəyinə və şərq ədəbiyyatında tutduğu yeri aydın göstərir. Fars ədəbiyyatında da geniş istifadə olunan bu ünsür, Azərbaycan ədəbiyyatında da öz əksini tapmış və şeir formalarının bədii quruluşunun mühüm tərkib hissələrindən birinə çevrilmişdir. Vagirə, sadəcə təkrar deyil, əsərin mənasını dərinləşdirən, onun ideyasını daha aydın şəkildə ortaya qoyan bir bədii vasitədir.
Cümlə içərisində istifadəsi nümunələri:
- "Şairin qəzəlinin vagirəsi əsərin əsas fikrini daha da vurğulayırdı." (Burada vagirə əsərin əsas fikrini gücləndirən bir vasitə kimi təqdim olunur.)
- "O, müxəmməsinin sonuna, əsərin məzmununa uyğun bir vagirə əlavə etmişdi." (Bu cümlə vagirənin şeirin son hissəsi olduğunu və əsərin mövzusuna uyğun olması lazım olduğunu vurğulayır.)
- "Köhnə ədəbiyyat nümunələrində tez-tez vagirələrə rast gəlinirdi." (Bu cümlə vagirənin klassik ədəbiyyatda yayılmış bir ünsür olduğunu göstərir.)
Beləliklə, vagirə, sadə bir təkrar deyil, şeirin bədii-estetik quruluşuna, onun təsir gücünün artırılmasına xidmət edən, xüsusi bir bədii vasitədir və klassik ədəbiyyatımızın zəngin söz ehtiyatının ayrılmaz bir hissəsidir.