“Vaqqıldamaq” feli Azərbaycan dilində geniş işlənən, əsasən də şifahi nitqdə daha çox rast gəlinən bir sözdür. Lüğətlərdə sadəcə olaraq "Vaqqıldamaq"dan törəmə kimi göstərilsə də, onun mənasını daha dolğun və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. "Vaqqıldamaq" əsasən sürətlə və davamlı bir şəkildə zəif və ya qeyri-müəyyən səslərin çıxması ilə xarakterizə olunan hərəkəti ifadə edir. Bu səslər, mənbəyindən asılı olaraq, fərqli mənalar kəsb edə bilər.
Məsələn, suyun axışı, küləyin səsi, uşaqların oynaq danışıqları, quşların çığırtıları və ya hətta bir qrup insanın alçaq səslə danışması "vaqqıldamaq" feli ilə təsvir oluna bilər. Bu zaman sözün mənası kontekstdən asılı olaraq "xırıltılı axmaq", "nəzərə çarpmayan səs-küylə davam etmək", "zəif və qeyri-aydın səslə danışmaq" və ya "çoxlu səsin qarışığı ilə səs çıxarmaq" kimi fərqli nüanslar qazana bilər. Sözün mənası həmçinin səsin keyfiyyətinə (zəif, nazik, alçaq), həm də səsin davamiyyətinə (fasiləsiz, davamlı) əsaslanır.
Etimoloji baxımdan "vaqqıldamaq" sözünün mənşəyini tam dəqiqləşdirmək çətindir, ancaq onomatopoetik (səsin təqlidinə əsaslanan) bir söz olduğu ehtimalı yüksəkdir. Yəni sözün özünün ifadə etdiyi səsə bənzər bir səslənməsi var. Bu da onun şifahi nitqdə geniş yayılmasının səbəblərindən biridir. "Vaqqıldamaq" feli adətən məişət leksikonuna aiddir və ədəbi dilə nisbətən şifahi nitqdə daha tez-tez işlədilir.
Cümlə içində işlənmə nümunələri:
- Çay vaqqıldayırdı.
- Uşaqlar sevincdən vaqqıldayırdılar.
- Külək ağacların yarpaqlarını vaqqıldadırdı.
- Uzaqdan bir yerlərdən vaqqıldayan səslər gəlirdi.
- Qonaqlar alçaq səslə, bir-birlərinə vaqqıldayırdılar.
Göründüyü kimi, "vaqqıldamaq" feli müxtəlif kontekstlərdə işlənərək fərqli mənalar ifadə edə bilir. Onun mənasını tam dərk etmək üçün cümlənin ümumi mənası nəzərə alınmalıdır.