Variyyat (ərəb. variyyat 1 sözündən) — is. Mal, dövlət, var-dövlət, əmlak, sərvət. Bu söz əsasən yazılı ədəbiyyatda, xüsusilə də köhnə ədəbiyyat nümunələrində daha çox işlənir. Müasir Azərbaycan dilində "mal", "dövlət", "sərvət", "əmlak" kimi sinonimləri daha geniş yayılıb və ümumi nitqdə daha çox istifadə olunur. Lakin "variyyat" sözünün, "mal-dövlət" anlamının yanında, "miqdarca çoxluq", "bolçuluq" mənasını da ifadə etmək imkanının olduğu nəzərə alınmalıdır. Bu mənada istifadə zamanı sadəcə mal-dövlətdən deyil, həm də başqa növ sərvətlərdən (məsələn, qohum-əqrəba, dost-tanış) söhbət gedə bilər.
Misal olaraq verilən S.Rəhimov cümləsində ("Molla sonbeşik Salehdən bəri başdan xeyli variyyat qoparıb evinə yolladı.") "variyyat" sözü Molla sonbeşiğin Salehdən aldığı mal-dövləti ifadə edir. Burada sözün "mal", "dövlət" mənaları üstünlük təşkil edir. Lakin eyni söz digər cümlələrdə daha geniş mənada, bolluq, çoxluq mənasında da istifadə oluna bilər. Məsələn: "O, həyatında variyyat görüb, hər şeyin dadını bilib." bu cümlədə "variyyat" həyat təcrübəsi və müxtəlif şeylərlə tanışlıq mənasında işlənmişdir.
Beləliklə, "variyyat" sözünün mənasını təkcə "mal-dövlət" ilə məhdudlaşdırmaq düzgün olmaz. Kontekstə əsasən sözün "mal", "dövlət", "sərvət", "əmlak", "bolçuluq", "çoxluq", hətta "təcrübə" mənalarını da ifadə etməsi mümkündür. Sözün işlənmə sahəsi əsasən yazılı ədəbi dildir və müasir danışıq dilində nadir hallarda işlədilir.
1 Ərəb dilinin sözlük mənası və etimologiyası haqqında daha ətraflı məlumat əldə etmək üçün müvafiq lüğətlərə müraciət etmək məsləhət görülür.