izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vermə sözü "vermək" felindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə sadəcə "qiymət vermə" və "ara vermə" kimi mənaları göstərilsə də, bu, onun semantik potensialının tam əksini özündə əks etdirmir. Daha geniş və dəqiq bir izah vermək üçün mənasının kontekstə bağlı olaraq müxtəlif çalarlarını nəzərə almaq lazımdır.

Qiymət vermə mənası, bir şeyə və ya hadisəyə əhəmiyyət, dəyər, önəm kəsb etmək, onu müəyyən meyarlara əsasən qiymətləndirmək deməkdir. Bu qiymətləndirmə obyektiv (məsələn, bir əsərin bədii keyfiyyətinə verilən qiymət) və ya subyektiv (məsələn, hədiyyəyə verilən qiymət) ola bilər. Məsələn, "Onun əsərinə yüksək vermə verdilər" cümləsində "vermə" sözü əsərin bədii dəyərini ifadə edir. "Bu işə həddindən artıq vermə verirsən" cümləsində isə işə verilən önəmin həddən artıq olduğunu bildirir.

Ara vermə mənası, bir işə, fəaliyyətə, prosesə müvəqqəti olaraq fasilə vermək, dayandırmaq, kəsmək deməkdir. Bu mənada "vermə" sözü fasiləni, dayanmanı bildirir. "İşə bir az vermə verək" və ya "Danışığa vermə vermək lazımdır" kimi cümlələrdə bu məna açıq-aşkar görünür.

Bunlardan əlavə, kontekstdən asılı olaraq "vermə" sözü daha geniş mənalarda da işlənə bilər. Məsələn, "Onun fikirlərinə vermə verməmək olmazdı" cümləsində "vermə" sözü diqqət yetirmək, önəm vermək mənasında işlənmişdir. Yəni, "vermə" hər hansı bir şeyə diqqət, əhəmiyyət, qiymət, dəyər, əhəmiyyət kəsb etmə, bir işə fasilə vermə və s. mənalarda işlənə bilər. Sözün mənası həmişə cümlənin kontekstindən asılıdır.

Etymologiyasına gəldikdə, "vermə" sözü "vermək" felinin isim halıdır və bu feilin mənasından törəməklə öz mənasını alır. "Vermək" sözünün kökü isə Türk dillərinin ümumi leksikasına aiddir və əşyanı, fikri, vəzifəni, tapşırığı əldən buraxmaq, paylamaq, bağışlamaq mənalarını da əhatə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz