izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Veyil (və ya veyil adam) sözü Azərbaycan dilində əsasən "axtarıcı", "sərəncamı olmayan", "məqsədsiz gəzən", "işsiz-gücsüz" mənalarında işlənən sifət və isimdir. Lüğətlərdə sadəcə "avara, boş-boşuna gəzən, heç bir iş sahibi olmayan" kimi tərifi verilsə də, bu, sözün tam mənasını əks etdirmir. Veyil insanı sadəcə işsiz deyil, həm də həyatda öz yolunu tapmayan, məqsədsiz dolanan, sürüşkən bir həyat tərzi sürən biridir. Onun hərəkətləri planlaşdırılmamış, qeyri-müəyyən və tez-tez məsuliyyətsizdir.

Etimoloji baxımdan, "veyil" sözünün mənşəyi tam aydın deyil, ancaq türki dillərdəki bəzi köklərlə əlaqələndirilə bilər. Mümkündür ki, "veyil" sözü "gevşek" (gevşək, sallanqan), "yayılmış", "yalnızlaşmış" kimi mənaları olan köklərdən törəmiş olsun. Bu da sözün mənasına "düzensiz həyat", "sabitsiz vəziyyət" kimi konnotasiyalar əlavə edir. Sözün kökünün dəqiq təyini əlavə araşdırmaları tələb edir.

Cümlə içində "veyil" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər. Misal üçün, "Veyil adam küçələrdə gəzib dolaşır" cümləsində "veyil" işsiz və məqsədsiz bir insanı təsvir edir. "O, veyil həyatı yaşayır" cümləsində isə "veyil" məqsədsiz, qeyri-sabit və planlaşdırılmamış bir həyat tərzinə işarə edir. Nabatın dediyi "Sən elə veyilin üstündə öz əmini niyə belə ağrıdırsan?" cümləsində isə "veyil" daha çox "məqsədsiz dolanıb, başını boş işlərə qarışmaq" kimi bir mənada işlənmişdir. Bu misal, sözün əsas mənasından kənara çıxaraq məcazi mənada da istifadə edilə biləcəyini göstərir.

Yekun olaraq, "veyil" sözü sadəcə "işsiz" demək deyil, daha geniş bir məna kəsb edir. Bu söz, həyatda öz yolunu tapmayan, məqsədsiz gəzən, sürüşkən bir həyat tərzi sürən insanı təsvir edərək, onun həyatındakı qeyri-müəyyənliyi və məsuliyyətsizliyi vurğulayır. Sözün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas mənası dəyişməz olaraq qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz