izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vəhşi (sıfat) - Əsas mənası, insan mədəniyyətinin inkişaf etməmiş, ibtidai, primitiv bir mərhələsində olan, sivilizasiyadan uzaq, təbii halda yaşayanı ifadə edir. Bu məna həm insan qruplarına (tayfalar, qəbilələr), həm də onların həyat tərzlərinə şamil edilə bilər. Məsələn, “vəhşi tayfalar” ifadəsi yazılı tarixdən əvvəlki və ya yazılı tarixin əvvəllərində yaşayan, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olmayan, köçəri həyat tərzi sürən və qabaqcıl texnologiyalardan istifadə etməyən insan qruplarını təsvir edir. “İnsanlar vəhşi halında yaşadıqları zaman” ifadəsi isə insanlığın tarixinin ən erkən mərhələlərini, mədəniyyət və texnologiyanın inkişaf etməmiş olduğu dövrü göstərir.

Lüğətdəki "ibtidai" sözü ilə sinonim kimi göstərilməsinə baxmayaraq, "vəhşi" sözü bir sıra hallarda "ibtidai"dən daha güclü emosional yük daşıyır. "İbtidai" daha neytral bir termin olub, sadəcə inkişafın aşağı səviyyəsini ifadə edərkən, "vəhşi" bəzən təhlükəli, qorxulu, mədəniyyətsiz, təhsilsiz və ya hətta agressiv bir konnotasiya daşıya bilir. Bu səbəbdən, "vəhşi" sözünün istifadəsi zamanı diqqətli olmaq və kontekstin tələblərinə uyğun olaraq daha neytral bir alternativ seçmək məsləhətdir. Məsələn, "vəhşi təbiət" ifadəsi insan əlinin dəymədiyi, təbii halda qalmış təbiəti təsvir edərkən, "vəhşi heyvanlar" ifadəsi isə əhliləşdirilməmiş, təhlükəli ola bilən heyvanları bildirir.

Etimalogiyasına gəldikdə, "vəhşi" sözünün kökü türk dillərindəki "vəhş" sözündəndir və əsas mənası "səhra", "çöl", "meşə" kimi təbiətin əhatə etdiyi, mədəniyyətin əli dəyməmiş əraziləri bildirir. Sonradan bu söz insanlara da şamil olunmuş və mədəniyyətdən uzaq, təbii halda yaşayan insanları təsvir etmək üçün istifadə edilməyə başlamışdır. Beləliklə, "vəhşi" sözünün mənası tarixi və mədəni kontekstlə sıx bağlıdır və müxtəlif dövrlərdə və kontekstlərdə fərqli interpretasiyalara malik ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz