Vəsfi (ərəb. وصف - vasf - təsvir, xüsusiyyət) sifəti köhnə üslublu bir sözdür. Müasir Azərbaycan dilində nadir hallarda işlənsə də, ədəbiyyatda və elmi mətnlərdə rast gəlinə bilər. Əsas mənası "bir şeyin və ya şəxsin xüsusiyyətlərini, keyfiyyətlərini, xarici görünüşünü və ya daxili təbiətini əks etdirən" deməkdir. Yəni, vəsfi, bir obyekt və ya hadisənin təsvirini, xüsusiyyətlərini və keyfiyyətlərini ifadə edir. Bu təsvir obyektiv və ya subyektiv ola bilər. Obyektiv vəsfi, obyektin gerçək xüsusiyyətlərinə əsaslanır; subyektiv vəsfi isə müşahidəçinin fərdi təəssüratlarını əks etdirə bilər.
Məsələn, "vəsfi analiz" ifadəsi, bir maddənin tərkibinin dəqiq və ətraflı tədqiqini, onun komponentlərinin və quruluşunun müəyyən edilməsini ifadə edir. Bu halda, "vəsfi" sözü maddənin tərkibinin təsvirini, xüsusiyyətlərinin tam və dəqiq təsvirini bildirir. "Vəsfi təsvir" deyərkən isə, bir əsərin, hadisənin, şəxsin dərin və ətraflı şəkildə təsvir edilməsindən söz açırıq. Bu təsvir sadəcə görünüşü deyil, həm də daxili aləmini, xarakterini, əhval-ruhiyyəsini əhatə edə bilər.
Vəsfi sözünün işlənməsində əsas diqqət, təsvirin tamlığı və dəqiqliyinə yönəlir. Sadəcə qısa bir xarakteristikadan fərqli olaraq, vəsfi daha ətraflı, daha çox detalı əhatə edən, hərtərəfli bir təsviri ifadə edir. Müasir dilə daha yaxın olan sinonimləri "təsviri", "xüsusiyyəti", "keyfiyyəti" və "xarakteristikası"dır. Lakin bu sinonimlər "vəsfi" sözünün tam mənasını hər zaman tam olaraq əvəz edə bilməzlər, çünki "vəsfi" köhnə üslubda daha zəngin və hərtərəfli bir təsviri ifadə edir.
Cümlədə nümunələr:
- Rəssamın əsərinin vəsfi həqiqətən təəccüblü idi.
- Maddənin vəsfi analizi onun tərkibindəki bütün elementlərin müəyyən edilməsinə imkan verdi.
- Kitabda qəhrəmanın vəsfi o qədər canlı idi ki, sanki onunla yanaşı yaşayırdım.