izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vurağan sifəti, əsasən heyvanlar üçün işlədilən bir söz olub, iki əsas mənaya malikdir:

1. Buynuzla və ya təpiklə vurma xüsusiyyətinə malik olan: Bu mənada "vurağan" sözü heyvanın təbiətini, xarakterini ifadə edir. Heyvanın buynuz və ya təpiklə vurmaq meyli, təcavüzkarlığı, hətta müdafiə instinktinin güclü olması kimi başa düşülə bilər. Məsələn, "vurağan inək" ifadəsi, digər inəklərə, insanlara və ya əşyalara buynuzla vurmağa meylli olan bir inəyi təsvir edir. Bu, həm də həmin heyvanın əsəbiliyini, qıcıqlanma həddinin aşağı olmasını bildirə bilər. "Vurağan at" ifadəsi də eyni məntiq əsasında, təpiklə vurmağa meylli, həddindən artıq enerjili və ya idarə olunmayan bir atı bildirir. Bura "vurağan qoyun" və ya başqa buynuzlu və ya təpikləyən heyvanlar üçün də aiddir. Sözün bu mənası, heyvanın fiziki quruluşundan daha çox onun davranış xüsusiyyətinə fokuslanır.

2. Sancan: Bu mənada "vurağan" sözü daha az yayılmışdır və birbaşa "sancmaq" fiilinin sifət formasına uyğun gəlir. Bir şeyin "vurağan" olması onun sancma xüsusiyyətini, iti və kəskinliyini ifadə edir. Məsələn, "vurağan tikan" ifadəsi iti və sancmağa meylli tikanı, "vurağan mil" isə iti və dərin sancan bir mili təsvir edə bilər. Bu mənada söz daha çox əşyaların formasına, sərtliyinə və sancma qabiliyyətinə diqqət yetirir. Sözün bu istifadəsində heyvanların buynuzları və ya təpikləri də "sancan" kimi qəbul edilə bilər, ancaq birinci mənadan fərqli olaraq, burada diqqət heyvanın davranışından daha çox onun fiziki xüsusiyyətinə yönəlir.

Qeyd edək ki, "vurağan" sözünün ikinci mənası, birinci mənaya nisbətən daha az istifadə olunur və əsasən dialektal və ya köhnəlmiş bir ifadədir. Lüğətlərdə də daha çox birinci mənası geniş şəkildə izah edilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz