Mədən sözü ərəb mənşəli olub, yer qabığının altında yerləşən və iqtisadi cəhətdən dəyərli olan faydalı qazıntıların ümumi adıdır. Bu qazıntılar müxtəlif minerallardan, metallardan, daş kömüründən, neftdən, qazdan və digər qiymətli maddələrdən ibarət ola bilər. Mədənlərin meydana gəlməsi geoloji proseslərlə bağlıdır və milyonlarla il ərzində təbii şəkildə formalaşır.
Tarix boyu mədənlər insan həyatında mühüm rol oynamışdır. Onlar metallurgiyanın, sənayenin və texnologiyanın inkişafında əsas amil olmuş, əhalinin yaşayış tərzini, iqtisadiyyatını və hətta siyasi coğrafiyasını dəyişdirmişdir. Mis, qızıl, gümüş kimi qiymətli metalların mədənləri qədim sivilizasiyaların yaranması və inkişafında mühüm rol oynamış, ticarət yollarının və imperiyaların qurulmasında əsas təkanverici qüvvə olmuşdur.
Müasir dövrdə mədən sənayesi dünya iqtisadiyyatının ayrılmaz bir hissəsidir. Mədən ehtiyatlarının kəşfi, çıxarılması və emalı minlərlə insanın işlə təmin olunmasına, ölkələrin iqtisadi inkişafına və texnoloji tərəqqisinə töhfə verir. Ancaq mədənçıxarma fəaliyyətinin ətraf mühitə mənfi təsirləri də vardır. Çirklənmə, torpaq eroziyası, biomüxtəlifliyin azalması kimi problemlərin aradan qaldırılması üçün ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyaların tətbiqi və məsuliyyətli mədənçilik təcrübələrinin genişləndirilməsi olduqca vacibdir.
Mədən dedikdə sadəcə yeraltı sərvətlər yada düşmür. O, həm də tarixin, texnologiyanın, iqtisadiyyatın və ətraf mühitin qarşılıqlı əlaqəsini əks etdirən mürəkkəb bir sistemdir. Mədənçilik həm fürsətlər, həm də risklər yaradır və onun davamlı idarə olunması gələcək nəsillərin rifahı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.