Məfkurəsiz sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "ideyasız" kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir tərif vermək mümkündür. "Məfkurəsiz" termini, sadəcə ideyanın olmamasını deyil, həm də həyatda yönü olmayan, məqsədsiz, prinsipsiz, inancsız və gələcəyə dair aydın bir vizyonu olmayan şəxsi və ya qrupu təsvir edir. Bu, sadəcə bir ideyanın çatışmazlığından daha çox, mövcudluğun mahiyyətinə dair dərin bir boşluğun ifadəsidir.
Bir məfkurənin olmaması, həyatda passivlik, qararsızlıq və hərəkətsizliyə səbəb ola bilər. Məfkurəsiz insanlar tez-tez başqalarının təsirinə məruz qalır, özlərinə məxsus mövqeyi və düşüncə tərzi formalaşdıra bilmirlər. Onların həyatında dəyərlər sistemi zəif, ya da tamamilə yoxdur. Bu vəziyyət, həyatın bütün sahələrində, şəxsi münasibətlərdən tutmuş sosial həyata qədər mənfi təsirlərə səbəb ola bilər.
Digər tərəfdən, "məfkurəsiz" olmaq həmişə mənfi bir hal kimi qəbul edilməməlidir. Bəzən, çoxlu sayda məfkurənin içindən birini seçmək çətin ola bilər və müvəqqəti olaraq "məfkurəsiz" olmaq, özünü araşdırmaq, fərqli fikirləri dərk etmək və nəhayət özünə uyğun bir məfkurə seçmək üçün vaxt vermək demək ola bilər. Yəni, məfkurəsizliyin müvəqqəti bir mərhələ olaraq şəxsi inkişaf prosesində bir tərəfi ola bilər.
Beləliklə, "məfkurəsiz" sözü, sadəcə "ideyasız" olmağın sadə tərifindən daha çox dərin bir məna daşıyır və həyatın məqsəd və dəyərlər sistemi ilə bağlı mürəkkəb bir vəziyyəti ifadə edir.